Domingo, 21 de decembro do 2008
Descripción do percurso e mapa
As previsións meteorolóxicas apostaban por unha tregua, despois da ola de frío polar que tinguiu de neve os máis altos cumios do país e algunhas poboacións de montaña, e organizamos unha expedición lixeira para acadar esas láminas brancas que aínda persistían na Serra da Peneda, santuario de devotos marianos e adictos ó granito. Entre nós había algúns, como Anxo e Mili, que insisten nese gusto polo bacío, pola conquista do ceo dende unha parede vertical, e en honor a eles decidimos adentarnos nas terras miñotas, ou máis ben minhotas, para realizar un sendeiro ben axeitado para a ocasión: o Trilho Pertinho do Ceu, un dos máis belos do Parque Natural do Gêres.
Sumáronse Nacho e Xacobe, con quen na véspera celebrara o noveno aniversario do Club de Camiñantes completando o ascenso o Monte Galiñeiro e circunvalando o Encoro de Zamáns, e o Miguel que levaba unha boa tempada sen saír cara as terras arraianas con nós, completando este feixe de compoñentes da miña cobertura emocional. E con esto faltáballe pouco para que burlaramos o inverno, e cun certo retardo saímos cara ó mediodía do Concheiro cunha tarta de coco e unha empanada de bonito como provisións, para aproveitar ese sol de outono que aínda quentaba un pouquiño.
Levounos unha hora e media chegar ata o inicio da ruta, na freguesía serrana de Gavieira, concello de Arcos de Valdevez, e uns chegaron antes e outros despois, non imos entrar aquí nas razóns de cada quen, e ó Nacho antollóuselle cambiar de plans, ou intentalo, para levarnos cara o foxo do lobo, máis eu púxenme en plan caudillo e empecei a camiñar seguindo as marcas co grupo detrás. Ainda botou unhas boas risas o de Coruxo, xa que non sairamos de Gavieira, ou non exactamente, xa que estabamos algo afastados do núcleo rural, e sairamos do lugar de Rouças, pertencente a mesma freguesía, de onde sae o Trilho das Brandas, que era xustamente o que quería facer el.
Atravesámo-la inverneira por un camiño de laxas, entre casas de grosos muros de pedra onde asomaban os vellos que resistiron o encanto das cidades e seguían mantendo a vida tradicional dos seus antergos, chegados a un dos regueiros que baixan da serra para sumar as súas augas o Río Grande, e subimos o seu carón polo firme empedrado, gañando en verticalidade conforme nos afastamos do pobo.
O Lourenzo batíanos nas costas e na caluga cunha persistencia inhabitual para atoparnos a finais de decembro, e facíamos quendas para despoxarnos das nosas prendas de abrigo, aproveitando a paradiña para botarlle unha ollada á panorámica que ofrecía o camiño, as casas de Rouças encollendo, facéndose diminutas, e ós seus pes unha alfombra de campos dispostos en socalcos. Mentres os integrantes da nosa pequena columna competiamos en intentar atrapar algunha desas postais que nos regalaba a vista, aínda sabendo que con Anxo entre nós non había competencia posible.
Cando xa levabamos sorteados un cento de metros de desnivel o pobo comezou a desaparecer, e as sinais brancas e amarelas a agocharse entre as xestas, e o camiño ofrecíanos varias posibilidades, co que o noso guía, o Nacho, tiña traballo dabondo para levarnos a bo porto, ata que chegou un momento en que as dubidas creceron máis do aconsellable e tivemos que facer reunión. A pesares de que unha boa parte do grupo xa fixera a ruta fai uns anos cos Camiñantes non tiñamos claro cara onde tirar, faltábanos o Zalo que curiosamente andaba ben preto, na branda de Busgalinhas quizais, e improvisamos cruzando uns campos enchoupados para chegar a outro camiño empedrado onde atopamos a dirección correcta.
En tempos pasaban por este carreteiro os carros de bois de raza barrosá que ligaban a inverneira ca súa correspondente branda, na migración estacional na que despoboaban unha aldea para habitar outra, en busca de pasto fresco para as bestas, aínda que agora está ben estragado e ademais xa hai unha pista que ven dende Gavieira e que está asfaltada en boa parte. Ata ela chegamos, xa pensando en dar boa conta da empanada, avanzando cara a branda de Gorbelas, onde espertamos a tódolos cans do enclave da súa sesta, que formaron un improvisado comité de benvida.
A ascensión esgotáranos, coma sempre a uns máis que a outros, e demorámonos en atravesar a residencia estival dos habitantes de Rouças, ca escusa dos neveiras que aínda persistían nos prados e que enchían o no arquivo dixital, e tamén as senlleiras construccións de tellados oxidados que atopabamos ó noso paso. Cando deixamos atrás a última delas, iniciando outro estreito camiño de laxas, conseguín que o grupo se pregue as esixencias do meu bandullo, e improvisamos unha mesa sobre a que dispor a empanada de bonito, a tarta de coco e o queixo. E dimos boa conta de todo elo.
Aínda estábamos a metade do camiño de ida e xa había algúns que estaban de volta, un grupo numeroso de camiñantes, cércano a media centea, que viñan baixando cara a branda de Gorbelas, e que resultaron ser un grupo sendeirista chamado O Coto da Vella, que viñan capiteneados por un coñecido de Xacobe. Este abundante continxente ía ben equipado, tanto na indumentaria como no calzado, e víanse uns tipos aguerridos neste tipo de loitas, mesmo levaban un GPS para non errar o camiño, e en Rouças esperáballes un autobús xa que estaban facendo un recorrido lineal que os trouxera dende o Mezio. Outra forma de disfrutar a montaña, nin mellor nin peor, so diferente.
Con novos folgos démoslles as costas ós campos de centeo asolagados pola neve e as sinxelas construccións das brandas e seguimos ascendendo por un camiño de laxes que se abría paso entre a penedía, vencendo fortes declives mentres os meus amigos facían fincapé nas miñas derrotas, nos meus naufraxios, nesa facilidade que teño para perder e seguir apostando, e que non teño intención de sufrir en silencio, e insisto en proclamar ós catro ventos.
Conforme íamos gañando altitude a neve cubría máis superficie, e o final do camiño empedrado había tramos nos que unha pátina nívea estendíase ata onde alcanzabamos a ver o horizonte. Tal era así cando chegamos o Poulo de Seida, unha vella e abandonada branda de gando, esquecida no tempo e na memoria, a cal permitía unha pernota máis segura ós pastores e rabaños, para protexelos do frío da noite e da ameaza do lobo. Os refuxios, dos cales aínda quedan en pe unha ducia, son dunha arquitectura primitiva, e lembran os antigos castros, e nós detémonos a rexistralos, como non podía ser doutra maneira, cas nosas cámaras, para deixar testemuña do noso paso.
Pouco máis arriba está o punto máis alto da Serra da Peneda, o Alto da Pedrada, de 1416 metros, e baixo el atopamos o inicio do muro do Foxo do lobo, unha arcaica construcción que tiña como obxectivo a caza deste depredador que con estas artes foi desaparecendo, pouco a pouco, do noroeste peninsular. O tema era bastante sinxelo, cando o animal entraba dentro dos muros, que debuxan unha V de centos de metros, non tiña posibilidade de escapatoria, perseguido polos paisanos armados de forquitas, sachos e algunha arma de fogo, e conforme corría polo Couto da Redonda e ían confluíndo os muros e estreitándose o paso non tiña outra que saltar ó foxo onde lle esperaba unha morte segura.
Nós chegamos ó final desta construcción singular, da que temos constancia ó outro lado da raia, en Cotobade e en Mondariz, e alédome de que sexa a primeira vez que Anxo e Mili estiveran aquí, de que estiveran comigo, e de que gusten do entorno e da camiñata, e para non facelos voltar por onde viñemos, aínda que o sendeiro sexa lineal e non nos de ningunha posibilidade de facelo circular, improvisamos atravesando campo a través para buscar a maneira de chegar a Gorbelas.
A idea foi de Nacho, e a todos nos pareceu ben, a pesares de que non tardaron en aparecer as primeiras diverxencias, xa que Xacobe tiña as súas dubidas sobre a onde nos levaba o noso guía, e así fóronse pasando a dirección do grupo, ata que, sen demasiados contratempos, chegamos a un outeiro dende onde se podía ver a branda, un centro de metros máis abaixo, e un camiño empedrado que ía ata el. Custounos un pouco descender ata el, pero chegamos sen outra novidade que os continuos combates de pelotas de neve, nas que participamos todos, de mellor ou peor grao.
O sol esmorecía, e tiñamos que darnos presa para chegar arreo ós coches antes de que desaparecera, así que non nos entretivemos máis ó chegar ó enclave montañés, tan só para fotografar unha vez máis a un rabaño de vacas barrosâs, de corpo pequeno e cornos grandes, que estaban á saída. Collemos o camiño empedrado outra vez, e alí voltamos a atopar a algúns exemplares desta raza característica do norte portugués, mesmo asistimos a unha escena de amor bovino que, por pudor ou por non ter rapidez no disparo, non rexistramos nas nosas cámaras.
Chegamos aínda con luz a Rouças, e tamén con fame, así que demoramos o xusto para estirar un pouco e decidir onde íamos cear. O Nacho e o Xacobe decidiron tirar para Vigo, onde esperaban as súas santiñas, e o resto acordamos tirar cara Salvaterra do Miño, para meterlle un churrasco no Noso Eido. Así que despedimos ata outra e descontamos os quilómetros de asfalto que nos separaban da poboación arraiana. E churrasco houbo, e calamares, e viño, e unha camareira simpática que mesmo deixou que Miguel fixera unha selección musical para amenizar a velada. E comemos moito e ben, e pagamos pouco, mentres lembrabamos outros camiños ou soñabamos outros. Xa tiñamos algún proxecto para a seguinte semana...
Descripción do percurso e mapa
As previsións meteorolóxicas apostaban por unha tregua, despois da ola de frío polar que tinguiu de neve os máis altos cumios do país e algunhas poboacións de montaña, e organizamos unha expedición lixeira para acadar esas láminas brancas que aínda persistían na Serra da Peneda, santuario de devotos marianos e adictos ó granito. Entre nós había algúns, como Anxo e Mili, que insisten nese gusto polo bacío, pola conquista do ceo dende unha parede vertical, e en honor a eles decidimos adentarnos nas terras miñotas, ou máis ben minhotas, para realizar un sendeiro ben axeitado para a ocasión: o Trilho Pertinho do Ceu, un dos máis belos do Parque Natural do Gêres.
Sumáronse Nacho e Xacobe, con quen na véspera celebrara o noveno aniversario do Club de Camiñantes completando o ascenso o Monte Galiñeiro e circunvalando o Encoro de Zamáns, e o Miguel que levaba unha boa tempada sen saír cara as terras arraianas con nós, completando este feixe de compoñentes da miña cobertura emocional. E con esto faltáballe pouco para que burlaramos o inverno, e cun certo retardo saímos cara ó mediodía do Concheiro cunha tarta de coco e unha empanada de bonito como provisións, para aproveitar ese sol de outono que aínda quentaba un pouquiño.
Levounos unha hora e media chegar ata o inicio da ruta, na freguesía serrana de Gavieira, concello de Arcos de Valdevez, e uns chegaron antes e outros despois, non imos entrar aquí nas razóns de cada quen, e ó Nacho antollóuselle cambiar de plans, ou intentalo, para levarnos cara o foxo do lobo, máis eu púxenme en plan caudillo e empecei a camiñar seguindo as marcas co grupo detrás. Ainda botou unhas boas risas o de Coruxo, xa que non sairamos de Gavieira, ou non exactamente, xa que estabamos algo afastados do núcleo rural, e sairamos do lugar de Rouças, pertencente a mesma freguesía, de onde sae o Trilho das Brandas, que era xustamente o que quería facer el.
Atravesámo-la inverneira por un camiño de laxas, entre casas de grosos muros de pedra onde asomaban os vellos que resistiron o encanto das cidades e seguían mantendo a vida tradicional dos seus antergos, chegados a un dos regueiros que baixan da serra para sumar as súas augas o Río Grande, e subimos o seu carón polo firme empedrado, gañando en verticalidade conforme nos afastamos do pobo.
O Lourenzo batíanos nas costas e na caluga cunha persistencia inhabitual para atoparnos a finais de decembro, e facíamos quendas para despoxarnos das nosas prendas de abrigo, aproveitando a paradiña para botarlle unha ollada á panorámica que ofrecía o camiño, as casas de Rouças encollendo, facéndose diminutas, e ós seus pes unha alfombra de campos dispostos en socalcos. Mentres os integrantes da nosa pequena columna competiamos en intentar atrapar algunha desas postais que nos regalaba a vista, aínda sabendo que con Anxo entre nós non había competencia posible.
Cando xa levabamos sorteados un cento de metros de desnivel o pobo comezou a desaparecer, e as sinais brancas e amarelas a agocharse entre as xestas, e o camiño ofrecíanos varias posibilidades, co que o noso guía, o Nacho, tiña traballo dabondo para levarnos a bo porto, ata que chegou un momento en que as dubidas creceron máis do aconsellable e tivemos que facer reunión. A pesares de que unha boa parte do grupo xa fixera a ruta fai uns anos cos Camiñantes non tiñamos claro cara onde tirar, faltábanos o Zalo que curiosamente andaba ben preto, na branda de Busgalinhas quizais, e improvisamos cruzando uns campos enchoupados para chegar a outro camiño empedrado onde atopamos a dirección correcta.
En tempos pasaban por este carreteiro os carros de bois de raza barrosá que ligaban a inverneira ca súa correspondente branda, na migración estacional na que despoboaban unha aldea para habitar outra, en busca de pasto fresco para as bestas, aínda que agora está ben estragado e ademais xa hai unha pista que ven dende Gavieira e que está asfaltada en boa parte. Ata ela chegamos, xa pensando en dar boa conta da empanada, avanzando cara a branda de Gorbelas, onde espertamos a tódolos cans do enclave da súa sesta, que formaron un improvisado comité de benvida.
A ascensión esgotáranos, coma sempre a uns máis que a outros, e demorámonos en atravesar a residencia estival dos habitantes de Rouças, ca escusa dos neveiras que aínda persistían nos prados e que enchían o no arquivo dixital, e tamén as senlleiras construccións de tellados oxidados que atopabamos ó noso paso. Cando deixamos atrás a última delas, iniciando outro estreito camiño de laxas, conseguín que o grupo se pregue as esixencias do meu bandullo, e improvisamos unha mesa sobre a que dispor a empanada de bonito, a tarta de coco e o queixo. E dimos boa conta de todo elo.
Aínda estábamos a metade do camiño de ida e xa había algúns que estaban de volta, un grupo numeroso de camiñantes, cércano a media centea, que viñan baixando cara a branda de Gorbelas, e que resultaron ser un grupo sendeirista chamado O Coto da Vella, que viñan capiteneados por un coñecido de Xacobe. Este abundante continxente ía ben equipado, tanto na indumentaria como no calzado, e víanse uns tipos aguerridos neste tipo de loitas, mesmo levaban un GPS para non errar o camiño, e en Rouças esperáballes un autobús xa que estaban facendo un recorrido lineal que os trouxera dende o Mezio. Outra forma de disfrutar a montaña, nin mellor nin peor, so diferente.
Con novos folgos démoslles as costas ós campos de centeo asolagados pola neve e as sinxelas construccións das brandas e seguimos ascendendo por un camiño de laxes que se abría paso entre a penedía, vencendo fortes declives mentres os meus amigos facían fincapé nas miñas derrotas, nos meus naufraxios, nesa facilidade que teño para perder e seguir apostando, e que non teño intención de sufrir en silencio, e insisto en proclamar ós catro ventos.
Conforme íamos gañando altitude a neve cubría máis superficie, e o final do camiño empedrado había tramos nos que unha pátina nívea estendíase ata onde alcanzabamos a ver o horizonte. Tal era así cando chegamos o Poulo de Seida, unha vella e abandonada branda de gando, esquecida no tempo e na memoria, a cal permitía unha pernota máis segura ós pastores e rabaños, para protexelos do frío da noite e da ameaza do lobo. Os refuxios, dos cales aínda quedan en pe unha ducia, son dunha arquitectura primitiva, e lembran os antigos castros, e nós detémonos a rexistralos, como non podía ser doutra maneira, cas nosas cámaras, para deixar testemuña do noso paso.
Pouco máis arriba está o punto máis alto da Serra da Peneda, o Alto da Pedrada, de 1416 metros, e baixo el atopamos o inicio do muro do Foxo do lobo, unha arcaica construcción que tiña como obxectivo a caza deste depredador que con estas artes foi desaparecendo, pouco a pouco, do noroeste peninsular. O tema era bastante sinxelo, cando o animal entraba dentro dos muros, que debuxan unha V de centos de metros, non tiña posibilidade de escapatoria, perseguido polos paisanos armados de forquitas, sachos e algunha arma de fogo, e conforme corría polo Couto da Redonda e ían confluíndo os muros e estreitándose o paso non tiña outra que saltar ó foxo onde lle esperaba unha morte segura.
Nós chegamos ó final desta construcción singular, da que temos constancia ó outro lado da raia, en Cotobade e en Mondariz, e alédome de que sexa a primeira vez que Anxo e Mili estiveran aquí, de que estiveran comigo, e de que gusten do entorno e da camiñata, e para non facelos voltar por onde viñemos, aínda que o sendeiro sexa lineal e non nos de ningunha posibilidade de facelo circular, improvisamos atravesando campo a través para buscar a maneira de chegar a Gorbelas.
A idea foi de Nacho, e a todos nos pareceu ben, a pesares de que non tardaron en aparecer as primeiras diverxencias, xa que Xacobe tiña as súas dubidas sobre a onde nos levaba o noso guía, e así fóronse pasando a dirección do grupo, ata que, sen demasiados contratempos, chegamos a un outeiro dende onde se podía ver a branda, un centro de metros máis abaixo, e un camiño empedrado que ía ata el. Custounos un pouco descender ata el, pero chegamos sen outra novidade que os continuos combates de pelotas de neve, nas que participamos todos, de mellor ou peor grao.
O sol esmorecía, e tiñamos que darnos presa para chegar arreo ós coches antes de que desaparecera, así que non nos entretivemos máis ó chegar ó enclave montañés, tan só para fotografar unha vez máis a un rabaño de vacas barrosâs, de corpo pequeno e cornos grandes, que estaban á saída. Collemos o camiño empedrado outra vez, e alí voltamos a atopar a algúns exemplares desta raza característica do norte portugués, mesmo asistimos a unha escena de amor bovino que, por pudor ou por non ter rapidez no disparo, non rexistramos nas nosas cámaras.
Chegamos aínda con luz a Rouças, e tamén con fame, así que demoramos o xusto para estirar un pouco e decidir onde íamos cear. O Nacho e o Xacobe decidiron tirar para Vigo, onde esperaban as súas santiñas, e o resto acordamos tirar cara Salvaterra do Miño, para meterlle un churrasco no Noso Eido. Así que despedimos ata outra e descontamos os quilómetros de asfalto que nos separaban da poboación arraiana. E churrasco houbo, e calamares, e viño, e unha camareira simpática que mesmo deixou que Miguel fixera unha selección musical para amenizar a velada. E comemos moito e ben, e pagamos pouco, mentres lembrabamos outros camiños ou soñabamos outros. Xa tiñamos algún proxecto para a seguinte semana...
No hay comentarios:
Publicar un comentario