E172 Trilho do Mezio - Ribeira de Vilela (Arcos de Valdevez)

Información técnica da ruta en SUDANDO BOTAS

Domingo, 6 de Xuño de 2010


Hai xente á que non lle presta repetir os camiños, pois non se decatan de que os camiños están vivos, de que mudan coas estacións e co paso dos homes e das bestas, quizais porque pensan que o único importante é o destino, e unha vez chegados a este, sexa o cumio dunha montaña ou o regreso ó punto de partida, non paga a pena volver a recorrer as mesmas congostras e carreiros. Cada quen ten o seu xeito de comunicarse coa natureza, uns van cara ela con ánimo de conquista, e outros deixámonos conquistar, unha e outra vez, como quen se deixa engaiolar polo feitizo dos afectos vellos, dos que teñen memoria. Así tamén sucede cos amigos, con esa xente que forma a xeografía que gusto chamar cobertura emocional, e nos que me presta insistir, para compartir con eles camiños nos que xa están impresas as miñas pegadas, xunto cun rumor de pantasmas que, grazas a eles, fun quen de desactivar (ou estou a piques de facelo), para que non me estouparan nun feixe de nostalxias.


Nunha mañá con prognóstico reservado, ceos despexados e unha bafarada de calor que anunciaba queimaduras de terceiro grao ó longo de todo o noso litoral, xunteime con boa parte desa cobertura que, pasiño a pasiño, foi escribindo a historia deste colectivo miúdo pero teimudo, que se deu en chamar Eivadiños. Alí estaban os amigos do Casal de Sistelo, agora xestores desa ferramenta indispensable de Sudando Botas, da que non temos empacho en aproveitarnos; Fani e Alex, con quen compartira a noite anterior na Carballeira de Caldas, escoitando as melodías de Woiza, Moon Cresta e Skunk DF; do outro lado da ría viu a miña queridiña Salomé, cómplice de camiños, letras e segredos, que viña cos efectos secundarios dunha noite de troula; e dende as terras de Arousa e do Val Miñor viñeron Iolanda e Xacobe, xentes que se foron gañando o meu cariño a base de compartir camiños, mesas e concertos.

Celebramos a eucaristía pertinente no comedeiro de San Pedro da Torre, arroz malandro e pescada, mentres Yuka dáballe voltas ós mapas buscando unha ruta axeitada ó noso formato e onde existira a posibilidade de mergullarnos, aínda que foxe parcialmente, pois a temperatura incrementábase conforme avanzaba o día. A sobremesa estendeuse tanto que semellaba que ninguén tiña presa por espallar pegadas polo territorio luso, escenario habitual das nosas aventuras e, ás veces, tamén das nosas desventuras.

A viaxe ata o interior da Serra do Soajo resultoume curta, aínda que para a maioría semellaba que quedaba no quinto carallo, xa que lle mandei unha sesta por fascículos, mentres o Xacobe intentaba non perder o rebufo de Ramón, que tiña o día campión e estaba por adestrar para a próxima temporada de Formula un. A unha ducia de quilómetros do centro de Arcos de Valdevez, e situado no mesmo concello, atopase a Porta do Mezio, e alí mesmo, as portas do Centro de Interpretación do Parque Nacional da Peneda Gêres, deixamos os nosos coches, iniciando ese ritual de quita e pon das mochilas, estiramentos varios, e visitas en procura de folletos (eu so merquei un xeral pois ouro e medio por cada trilho pareceume excesivo).

Nada máis comezar o sendeiro afastámonos un chisco del para aforrarnos un pequeno tramo de asfalto, e internámonos nunha fraga fermosa, onde camiñamos entre bidueiros, piñeiros bravos e silvestres e cedros de Oregón, mentres eu tentaba lembrarme dos tempos en que recorrín estes mesmos paraxes co Club de Caminhantes, cando non levaba máis dunha ducia de pateadas con eles, na primaveira do ano dous. Semella que a paisaxe mudara, pois non era quen de recoñecer os camiños, e aledeime de ser guiado por Yuka, que coa axuda de Ramón, da cartografía e do GPS, sempre nos leva na dirección correcta, aínda que ás veces teñamos que dar máis dunha volta. As marcas estaban agochadas e, a pesares de estar tan preto da Porta do Mezio, o trilho non tiña aspecto de estar en boas condicións, como comprobamos máis tarde.

Pasamos preto da estrada que leva ó Parque de Campismo da Travanca, e volvemos afastarnos do asfalto e tamén lles damos as costas á fraga, para avanzar por unha zona de matogueira, onde non crecían máis que toxos, uces e carqueixas, e onde a sección fotográfica dos Eivadiños dedicouse a dispararlle ás cachenas e gárranos que, en gran número, pacían alleos ó noso paso. Neste tramo tivemos algún momento de incertidume, xa que confluían un feixe de carreiros, pero ó final Yuka resolveu sen demasiados problemas. Comezamos a descender cara o interior do val, seguindo os compases da melodía que presentaba o programa de Felix Rodríguez de la Fuente, e ata Alex tentou improvisar un coro eivadiño para facer nosa a sintonía, aínda que o resultado non resultou regular, por dicilo dalgún xeito. Tamén sería moito que, ademais de camiñar, escribir e fotografar se nos dera por compoñer cantigas.

A paisaxe foi mudando, e a matogueira do planalto deu paso a unha selva de xestas, e estas a pequenos soutos, carballeiras e algunha sobreira illada, ata chegar ó lugar de Vilela de Lajes, que nos recibiu cos característicos campos dispostos en socalcos, onde medraba o millo, as verzas, as patacas, ou sinxelamente a herba empregada para pasto. No que non nos sorriu a sorte foi en atopar unha taberna onde combater os calores, que eran moitos, e tivemos que darlle as costas ás súas casas senlleiras sen refrescar a gorxa con outra cousa que non fora a auga das nosas cantimploras.

Para compensar estes sufrires, internámonos nunha fraga tupida onde carballos, bidueiros e salgueiros movían as súas follas levemente, anticipando a proximidade do río. Seguimos por estreitos sendeiros a nosa guía, escoitando xa os cantares do Ribeiro de Vilela, onde nos prometeran un máis que merecido mergullo. Cruzámo-lo por unha fermosa ponte de pedra, agochada no medio dunha vexetación exuberante, e comezamos a escrutar entre as pedras buscando unha poza axeitada ós nosos anhelos, a Ramón parecíalle ben a primeira, e Xacobe a piques estivo a decidirse por unha que só daba para mollar o cu, pero eu insistín e avanzamos un chisco máis, para chegar ó lugar perfecto.

Á beira do camiño atopamos unha piscina natural onde poder chapuzarnos todos xuntos, ou case, porque Ramón e Yuka seica tiñan celebración aparte, xa que estaban de aniversario, e Salo remollouse algo máis arriba, quizais facendo balance da véspera. Como sempre a Fani non lle importou compartir a poza cos tres eivadiños que restabamos, pois se sabe que esta moza naceu sen medo, aínda que a todos nos semellou que a auga estaba un algo fría. Como colofón tamén a Fani deunos a merenda: cereixas, melón e plátano que levaba na mochila.

Despois do mergullo, xa refrescados, conviñemos en apurar o paso, pois aínda nos restaba un bo anaco do trilho, máis a beleza dos prados e lameiros de Bostelinhos atrapounos, e a sección fotografía sucumbiu ó seu feitizo. A primavera estaba aquí máis presente que en calquera outro punto do recorrido, e unha auténtica sinfonía de cores nos acariñaba os ollos: as flores xurdindo entre a herba, as medas colmadas de palla, e catro nubes de algodón tinguindo a cúpula celeste. Sen dubida, un dos tramos máis agarimosos e máis fotografados da tarde.

Pero algo tarde xa era, e a nosa líder volveunos arengar cando cruzamos por segunda vez o Ribeiro de Vilela, por unha pontella de grandes laxes. Aquí comezamos un tortuoso ascenso, e volveron os calores e fíxose o silencio nas nosas filas para botar o resto polo camiño, non é que fora moito o desnivel, o que non había era moitas ganas de subir. Pero non quedaba outra, e non tardamos en chegar novamente a Vilela de Lajes, onde puidemos encher as nosas cantimploras e refrescarnos nunha fonte de auga cristalina. O pobo aínda conserva algunha construcción fermosa, pero non era o tempo de deterse, así que outra vez nos puxemos en marcha a trote cochinero.

Por camiños carreteiros enlamados, o carón de unha sucesión de socalcos, non tardamos en chegar a Boimo, o derradeiro núcleo rural que nos afastaba da Porta do Mezio, dende onde tiñamos unha panorámica parcial do noso itinerario. A miña patiña esquerda xa estaba a protestar, e para facerlle compaña o meu xeonllo dereito comezou a rosmar, e neses momentos volvía a maldecir a miña sorte, aínda que ver a Iolanda, que estivo boa parte do camiño na cabeza do pelotón, incluso ás veces escapada, e que non se queixou nin un chío, deume azos para continuar.

Atravesamos a estrada e fixemos os últimos quilómetros por unha carballeira fermosa, en medio das negociacións entre Alex e Fani para darlle acubillo á rapaza e o seu innamorato, e pasando a carón de antas, petroglifos e outros vestixios arqueolóxicos das xentes que habitaron aquí fai milenios, aínda que non tivemos moito tempo para contemplalos, pois había quen tiña presa por volver. Así que nada máis chegar á Porta do Mezio estiramos a presa, repartimos apertas e bicos e saímos fungando cara a metrópole.

Aínda rematamos nun chiringo de Teis, Alex, Iolanda, Fani e máis eu, en compaña da Criatura, a que lle dimos un pequeno avance desta historia que agora ledes. Cantámoslle o cumpreanos feliz a Ioli, que semellaba que cumpría anos ó revés, e só lle faltou algo doce para completala celebración. Quizais o camiño semellou un bo agasallo para ela.


Ficha técnica (xentileza de "Sudando Botas")