Domingo, 2 de setembro de 2007
Houbo un tempo, que agora se me antolla lonxano, no que o domingo enchía de contido a semana, e durante os días que o precedían dedicábame á tarefa de soñar camiños, para compartilos co cardume de seres queridos que conforman a miña xeografía emocional.
Para compensar ausencias ou desacordos, ou os excesos etílicos ou gastronómicos da véspera, as teas de araña na boca e a area nos petos, os fantasmas que residen nos pregues das sábenas ou para evitar un reconto urxente de cadáveres. Durante todo ese tempo contei as semanas por sendeiros, e no meu diario so podía facer un reconto urxente de pegadas, mentres naufragaban as miñas tenruras a golpe de teléfono.
Todo esto xa forma parte do meu imaxinario particular, como a sucesión de paredes de caliza e granito nas que soñaba escaleiras ó ceo, ou as linguas de espuma branca nas que se mergullaban, ata desaparecer, tódalas miñas derrotas.
Cada individuo ten un territorio no que se mesturan a realidade e a maxia, unha toponimia que se almacena nunha habitación privilexiada do corazón, a onde recorre cando se suceden as tormentas e os naufraxios, e durante un bo feixe de domingos sumei outeiros e fragas, vales e pobos a este imaxinario como un tesouro que xa ninguén me pode arrebatar, porque xa circula polas miñas veas.
Agora xa non conto o tempo que me separa desta sementada de pegadas, porque son outras as xeografías que me demandan, poboando os meus días de palabras insólitas coas que nomear os territorios que vou descubrindo, pouco a pouco, sen presa, como se me estivese internando nunha selva tropical, memorizando cada anaco para non perderme. Por eso tódolos días teñen un contido do que antes carecían, e non me urxe que se remate a semana para poñer en funcionamento a máquina de soños, porque xa estou habitando eses soños.
Aínda así me pode aínda o costume, e amañezo outro domingo coas botas inquedas, mentres a miña habitación sorrí almacenando tenrura, esa que durante dúas semanas fun regalándolle á miña nena, que a pesar de non ser moi devota de coleccionar camiños, está disposta a insistir nos que iniciamos fai uns días nas terras do Rosal. Para elo atrebellámonos cun abrigo de caricias matinais, como protección contra os rigores climáticos que nos agardan na rúa, onde o sol fai resoar o seu lóstrego de lume, nunha das xornadas máis calorosas deste verano no que se volveu tolo algo máis que co tempo.
Reunímonos con Miguel, Yuka e Ramón, para cruzar outra vez a fronteira que máis que dividir dous territorios úneos compartindo as augas do Miño, antes de que este se derrame no océano. Insistimos nos mesmos lugares, nos mesmos manxares, como se ademais do cariño, nos unisen as costumes.
En certo modo, estas cerimonias repetidas dos xantares e dos sendeiros dominicais, uniron aínda máis os lazos que estreitamos canda o formabamos parte do exército de Pancho Villa (perdoe meu xeneral, pero non podo evitar a asociación). Así que volvemos sobre os nosos pasos, buscando as pegadas que sementamos no pasado, para velas debuxadas nunha terra á que, en certo modo, pertencemos.
Escollemos o área protexida das Lagoas de Bertiandos e San Pedro d’Arcos, situada no termo municipal de Ponte da Lima, atravesada polo Río Estorâos e por unha densa rede de cursos de auga e sistemas de drenaxe tradicionais. Eliximos esta zona non só polo seu interesante mosaico de hábitats, o seu valor paisaxístico e pola súa elevada biodiversidade, senón pola frondosidade da súa masa forestal, característica das ribeiras e humedais, e que nos ha de proporcionar boa sombra para combater as altas temperaturas que nos berra o termómetro, así como a posibilidade de algunha incursión furtiva nas augas do complexo fluvial o lacustre.
Partimos do Centro de Interpretación Ambiental, que visitaremos ó noso regreso, e deseguida camiñamos sobre as pasarelas de madeira que se internan na Lagoa de San Pedro d’Arcos, onde ata as aves buscan refuxio ante a radiación solar, que derrete ouro líquido nos humedais, ante a ausencia total de nubes. Esta é unha das paisaxes máis espectaculares da zona, onde podemos observar especies de flora característica, como a drosera, nunha pequena turbeira, xunto con nenúfares, xuncos e unha vexetación envolvente, a modo de franxa de protección da lagoa, formado por carballos, amieiros e salgueiros. A densa masa forestal ábrese ante un firme asfaltado, e temos que tomar decisións importantes.
Temos a posibilidade de acadar o pobo de Estorâos, cruzando unha ampla zona descuberta, dedicada ó cultivo do millo principalmente; tamén a de internarnos no río e buscar un sitio axeitado para o baño; ou ben continuar o sendeiro que se dirixe á Lagoa de Bertiandos. Eliximos a primeira, porque todos temos ganas de refrescar a gorxa, así que nos armamos de valor e saímos cara os campos, onde o sol é implacable e se entretén en lambernos coa súa lingua de lume, arrincándonos tódolos suores do mundo.
A travesía dos campos de millo ten algo de épica, outra vez semellamos os restos dunha guerrilla que, hostigados polas forzas gobernamentais, teñen que atravesar as terras máis inhóspitas baixo as condicións climáticas máis desfavorables. Menos mal que somos tan poucos que non hai, nin tan sequera, un quórum necesario para que prospere un motín, mentres sufrimos os lóstregos do sol nas nosas costas. Apuramos o paso, e só Yuka se retrasa un chisco víctima da gula, cando nos cruzamos con algunha moreira, para volver canto antes á sombra. A primeira que atopamos é artificial: o paso elevado da autoestrada sobre o río Estorâos, no que buscamos avidos un lugar axeitado para nos mergullar, que finalmente atopamos.
Mentres a sección feminina nos observa divertida, os homes mostramos as nosas vergoñas e nos mergullamos nas refrescantes, aínda que minguadas, augas do pequeno afluente do Lima. Está breve chapuzada, na que imitamos os barbos que asegura a guía que se atopan no parque, danos as forzas necesarias para chegar ó enclave rural de Estorâos, onde se atopa unha pequena presa, que sorteamos por unha ponte medieval, e onde se atopa unha gran concentración de seareiros de tódalas idades, refrescándose coma nós fai un chisco, pero bastante máis xuntos.
O noso obxectivo agora é outro, a terraza dun bar situado na outra beira, baixo a sombra da súa igrexa, que se nos antolla máis desexable que a terra prometida. Unha vez aquí, estomballados sobre as típicas cadeiras plásticas dos chiringuitos de praia, pedimos cervexas (súper bock, naturalmente) e xeados (olá, por fortuna), mentres afloran sorrisos nerviosos nas nosas caras. Teño que recoñecer que non elixín o mellor itinerario, pero son as cousas que ten esta sementada de pegadas, que de tanto buscar fórmulas, a veces se esgotan e outras rematas sendo ti o esgotado.
Cando reemprendemos o camiño o sol aínda mantén a súa canícula sobre as nosas cabezas, pero xa son outras as condicións nas que afrontamos o camiño, refrixerados polo baño, as bebidas e os xeados, a pesares de que conforme deixamos atrás as casas do pobo e están máis preto os campos de millo inquietámonos ante a inminencia de outra nova camiñata sen sombra. Para evitala, en canto abandonamos o tramo asfaltado, que comunica catro freguesías de Ponte da Lima, nos cinguimos ó río, deixando o sendeiro sinalizado, coa esperanza de aforrar algúns metros adicionais e de conseguir captar algo da frescura e da sombra das árbores características dos cursos fluviais.
O pequeno continxente guerrilleiro avanza tras de min, musitando ameazas de insurrección, incluso Tina baralla a posibilidade de acelerar a súa partida, en vista dos maltratos que lle estou dando, mentres eu intento abrirme paso entre viñas, prados, campos de millo, bosques de ribeira, e algúns tramos onde as silveiras nos fan perder a paciencia a todos. Por sorte ou por constancia, desembocamos nunha agrupación de faias e carballos pola que chegamos á Ponte da Freixa, onde recuperamos a sinalización dos sendeiros da Paisagem Protegida. Ata Ramón ten que recoñecer que existe unha posibilidade de que atallaramos algo de camiño seguindo o cauce do río.
Para celebralo facemos outro alto, xa que Miguel atopa outra zona axeitada para o baño, e non dubida en mergullarse, circunstancia que é aproveitada por min para volver a refrescarme dos moitos suores que pasei improvisando o sendeiro, mentres o resto do grupo diserta sobre as diferente lexislacións en torno ó nudismo espontáneo, en Xapón, Italia e Portugal. Como estamos acostumados a ignorar este tipo de leis, pero tampouco queremos pagar a nosa ousadía, abreviamos e vestímonos, para continuar camiño, con ganas de tomar outra cervexa para rematar.
Volvemos ó humedal que conforma o área das Lagoas, para chegar ó pouco tempo ó Centro de Interpretación, visitándoo fugazmente para facernos unha idea dos usos e costumes, da fauna e da flora, e dos habitantes destes territorios que pisamos. Con que damos por rematada a faena e podemos quitarnos o traxe de luces, satisfeitos por sobrevivir a esta tarde de calor intenso. Facemos unha breve incursión en Ponte de Lima, brevísima, tan só para tomar un refresco antes de emprender o retorno a Galiza, xa que aínda non mingúou a temperatura como para facer agradable o paseo polo pobo.
Como colofón a este día intenso, e xa en Vigo, onde nos despedimos de Ramón e Yuka, nos reunimos con Habibi e Nuria en Peinador, no Eido Vello, onde narramos ós nosos amigos a pequena aventura dominical, mentres sobre a nosa mesa dispoñen calamares rebozados e churrasco de porco á brasa. Ó final o que enche de contido os domingos, e o resto dos días da semana, non son os camiños, senón as xentes, e rodeado da mellor das compañas, despedimos esta xornada.
Houbo un tempo, que agora se me antolla lonxano, no que o domingo enchía de contido a semana, e durante os días que o precedían dedicábame á tarefa de soñar camiños, para compartilos co cardume de seres queridos que conforman a miña xeografía emocional.
Para compensar ausencias ou desacordos, ou os excesos etílicos ou gastronómicos da véspera, as teas de araña na boca e a area nos petos, os fantasmas que residen nos pregues das sábenas ou para evitar un reconto urxente de cadáveres. Durante todo ese tempo contei as semanas por sendeiros, e no meu diario so podía facer un reconto urxente de pegadas, mentres naufragaban as miñas tenruras a golpe de teléfono.
Todo esto xa forma parte do meu imaxinario particular, como a sucesión de paredes de caliza e granito nas que soñaba escaleiras ó ceo, ou as linguas de espuma branca nas que se mergullaban, ata desaparecer, tódalas miñas derrotas.
Cada individuo ten un territorio no que se mesturan a realidade e a maxia, unha toponimia que se almacena nunha habitación privilexiada do corazón, a onde recorre cando se suceden as tormentas e os naufraxios, e durante un bo feixe de domingos sumei outeiros e fragas, vales e pobos a este imaxinario como un tesouro que xa ninguén me pode arrebatar, porque xa circula polas miñas veas.
Agora xa non conto o tempo que me separa desta sementada de pegadas, porque son outras as xeografías que me demandan, poboando os meus días de palabras insólitas coas que nomear os territorios que vou descubrindo, pouco a pouco, sen presa, como se me estivese internando nunha selva tropical, memorizando cada anaco para non perderme. Por eso tódolos días teñen un contido do que antes carecían, e non me urxe que se remate a semana para poñer en funcionamento a máquina de soños, porque xa estou habitando eses soños.
Aínda así me pode aínda o costume, e amañezo outro domingo coas botas inquedas, mentres a miña habitación sorrí almacenando tenrura, esa que durante dúas semanas fun regalándolle á miña nena, que a pesar de non ser moi devota de coleccionar camiños, está disposta a insistir nos que iniciamos fai uns días nas terras do Rosal. Para elo atrebellámonos cun abrigo de caricias matinais, como protección contra os rigores climáticos que nos agardan na rúa, onde o sol fai resoar o seu lóstrego de lume, nunha das xornadas máis calorosas deste verano no que se volveu tolo algo máis que co tempo.
Reunímonos con Miguel, Yuka e Ramón, para cruzar outra vez a fronteira que máis que dividir dous territorios úneos compartindo as augas do Miño, antes de que este se derrame no océano. Insistimos nos mesmos lugares, nos mesmos manxares, como se ademais do cariño, nos unisen as costumes.
En certo modo, estas cerimonias repetidas dos xantares e dos sendeiros dominicais, uniron aínda máis os lazos que estreitamos canda o formabamos parte do exército de Pancho Villa (perdoe meu xeneral, pero non podo evitar a asociación). Así que volvemos sobre os nosos pasos, buscando as pegadas que sementamos no pasado, para velas debuxadas nunha terra á que, en certo modo, pertencemos.
Escollemos o área protexida das Lagoas de Bertiandos e San Pedro d’Arcos, situada no termo municipal de Ponte da Lima, atravesada polo Río Estorâos e por unha densa rede de cursos de auga e sistemas de drenaxe tradicionais. Eliximos esta zona non só polo seu interesante mosaico de hábitats, o seu valor paisaxístico e pola súa elevada biodiversidade, senón pola frondosidade da súa masa forestal, característica das ribeiras e humedais, e que nos ha de proporcionar boa sombra para combater as altas temperaturas que nos berra o termómetro, así como a posibilidade de algunha incursión furtiva nas augas do complexo fluvial o lacustre.
Partimos do Centro de Interpretación Ambiental, que visitaremos ó noso regreso, e deseguida camiñamos sobre as pasarelas de madeira que se internan na Lagoa de San Pedro d’Arcos, onde ata as aves buscan refuxio ante a radiación solar, que derrete ouro líquido nos humedais, ante a ausencia total de nubes. Esta é unha das paisaxes máis espectaculares da zona, onde podemos observar especies de flora característica, como a drosera, nunha pequena turbeira, xunto con nenúfares, xuncos e unha vexetación envolvente, a modo de franxa de protección da lagoa, formado por carballos, amieiros e salgueiros. A densa masa forestal ábrese ante un firme asfaltado, e temos que tomar decisións importantes.
Temos a posibilidade de acadar o pobo de Estorâos, cruzando unha ampla zona descuberta, dedicada ó cultivo do millo principalmente; tamén a de internarnos no río e buscar un sitio axeitado para o baño; ou ben continuar o sendeiro que se dirixe á Lagoa de Bertiandos. Eliximos a primeira, porque todos temos ganas de refrescar a gorxa, así que nos armamos de valor e saímos cara os campos, onde o sol é implacable e se entretén en lambernos coa súa lingua de lume, arrincándonos tódolos suores do mundo.
A travesía dos campos de millo ten algo de épica, outra vez semellamos os restos dunha guerrilla que, hostigados polas forzas gobernamentais, teñen que atravesar as terras máis inhóspitas baixo as condicións climáticas máis desfavorables. Menos mal que somos tan poucos que non hai, nin tan sequera, un quórum necesario para que prospere un motín, mentres sufrimos os lóstregos do sol nas nosas costas. Apuramos o paso, e só Yuka se retrasa un chisco víctima da gula, cando nos cruzamos con algunha moreira, para volver canto antes á sombra. A primeira que atopamos é artificial: o paso elevado da autoestrada sobre o río Estorâos, no que buscamos avidos un lugar axeitado para nos mergullar, que finalmente atopamos.
Mentres a sección feminina nos observa divertida, os homes mostramos as nosas vergoñas e nos mergullamos nas refrescantes, aínda que minguadas, augas do pequeno afluente do Lima. Está breve chapuzada, na que imitamos os barbos que asegura a guía que se atopan no parque, danos as forzas necesarias para chegar ó enclave rural de Estorâos, onde se atopa unha pequena presa, que sorteamos por unha ponte medieval, e onde se atopa unha gran concentración de seareiros de tódalas idades, refrescándose coma nós fai un chisco, pero bastante máis xuntos.
O noso obxectivo agora é outro, a terraza dun bar situado na outra beira, baixo a sombra da súa igrexa, que se nos antolla máis desexable que a terra prometida. Unha vez aquí, estomballados sobre as típicas cadeiras plásticas dos chiringuitos de praia, pedimos cervexas (súper bock, naturalmente) e xeados (olá, por fortuna), mentres afloran sorrisos nerviosos nas nosas caras. Teño que recoñecer que non elixín o mellor itinerario, pero son as cousas que ten esta sementada de pegadas, que de tanto buscar fórmulas, a veces se esgotan e outras rematas sendo ti o esgotado.
Cando reemprendemos o camiño o sol aínda mantén a súa canícula sobre as nosas cabezas, pero xa son outras as condicións nas que afrontamos o camiño, refrixerados polo baño, as bebidas e os xeados, a pesares de que conforme deixamos atrás as casas do pobo e están máis preto os campos de millo inquietámonos ante a inminencia de outra nova camiñata sen sombra. Para evitala, en canto abandonamos o tramo asfaltado, que comunica catro freguesías de Ponte da Lima, nos cinguimos ó río, deixando o sendeiro sinalizado, coa esperanza de aforrar algúns metros adicionais e de conseguir captar algo da frescura e da sombra das árbores características dos cursos fluviais.
O pequeno continxente guerrilleiro avanza tras de min, musitando ameazas de insurrección, incluso Tina baralla a posibilidade de acelerar a súa partida, en vista dos maltratos que lle estou dando, mentres eu intento abrirme paso entre viñas, prados, campos de millo, bosques de ribeira, e algúns tramos onde as silveiras nos fan perder a paciencia a todos. Por sorte ou por constancia, desembocamos nunha agrupación de faias e carballos pola que chegamos á Ponte da Freixa, onde recuperamos a sinalización dos sendeiros da Paisagem Protegida. Ata Ramón ten que recoñecer que existe unha posibilidade de que atallaramos algo de camiño seguindo o cauce do río.
Para celebralo facemos outro alto, xa que Miguel atopa outra zona axeitada para o baño, e non dubida en mergullarse, circunstancia que é aproveitada por min para volver a refrescarme dos moitos suores que pasei improvisando o sendeiro, mentres o resto do grupo diserta sobre as diferente lexislacións en torno ó nudismo espontáneo, en Xapón, Italia e Portugal. Como estamos acostumados a ignorar este tipo de leis, pero tampouco queremos pagar a nosa ousadía, abreviamos e vestímonos, para continuar camiño, con ganas de tomar outra cervexa para rematar.
Volvemos ó humedal que conforma o área das Lagoas, para chegar ó pouco tempo ó Centro de Interpretación, visitándoo fugazmente para facernos unha idea dos usos e costumes, da fauna e da flora, e dos habitantes destes territorios que pisamos. Con que damos por rematada a faena e podemos quitarnos o traxe de luces, satisfeitos por sobrevivir a esta tarde de calor intenso. Facemos unha breve incursión en Ponte de Lima, brevísima, tan só para tomar un refresco antes de emprender o retorno a Galiza, xa que aínda non mingúou a temperatura como para facer agradable o paseo polo pobo.
Como colofón a este día intenso, e xa en Vigo, onde nos despedimos de Ramón e Yuka, nos reunimos con Habibi e Nuria en Peinador, no Eido Vello, onde narramos ós nosos amigos a pequena aventura dominical, mentres sobre a nosa mesa dispoñen calamares rebozados e churrasco de porco á brasa. Ó final o que enche de contido os domingos, e o resto dos días da semana, non son os camiños, senón as xentes, e rodeado da mellor das compañas, despedimos esta xornada.
No hay comentarios:
Publicar un comentario