E132 Caminho do Carteiro-Trilho do Ouro Negro (Arouca)



Martes, 4 de agosto de 2009



Erguémonos na segunda xornada no parque de campismo de Merujal con disciplina espartana, ás nove da mañá e dispostos a almorzar unha peza de froita e unhas galletas, como os estoicos, co corpo un pouco resentido polos desniveis sorteados na véspera pero agradecido por mudar o chan da tenda de campaña polas liteiras dun bungalown onde estamos ás nosas anchas. O Zalo, que non precisa espertador, ten os pés inquedos e turra de nós para que nos demos presa, xa que desta temos que levar os dous coches para empalmar dous trilhos lineais, así que convén o punto de cita con Xacobe e saímos os dous a lume de carozo.

Despois de buscar infructuosamente unha pista que nos leve dende o parque eólico da Serra da Freita ata o pobo de Frades e de dar algunhas voltas de máis por estradas secundarias, chegamos á pequena capela de Santa Catarina, onde está o inicio dunha das nosas rutas, que para nós será o final do traxecto.

Por unha falta de entendemento, ou por non ir xuntos ata o punto onde tiñamos que deixar un dos carros, perdemos media hora, porque cada un estaba esperando nun sitio distinto. Así que marchamos un pouco mosqueados cara Tebilhâo, onde tiñamos previsto o comenzo da andaina, pero non chegou a sangue ó río. Alí aparcamos preto da capela de Santa Bárbara, botámonos protector solar, a mochila ó lombo e comezamos o Caminho do Carteiro, numerado como PR6, con ganas de seguir sementando pegadas.

Ós poucos introducímonos nun camiño laxeado entre campos inzados de millo, patacas e verzas, porque nestes vales non hai moitos sen cultivar, e atopamos xente afanada nas tarefas rurais, uns apañando herba ou forraxe, outros transportándoa, tanguendo as vacas aroucanas ou reparando valados, mantendo un xeito de vida que xa non é moi habitual ó noso lado da fronteira.

Non tardamos en acadar o lugar de Tebilhâo, no que atopamos algúns petos de alminhas ben curiosos e os espigueiros característicos desta zona, e que atravesamos case sen decatarnos camiñando ó carón dos campos dispostos en socalcos, ata que o sendeiro discorre por unha carballeira na que abundan tamén as sobreiras e os castiñeiros, que aproveitan a proximidade do Ribeiro Pequenino.

Despois de atravesar este regato por unha vella pontella de pedra, e de seguir un camiño carreteiro que discorre entre valados chegamos, seguindo a unha paisana que leva un gran feixe de herba ó lombo, á aldea de Cabreiros, onde se atopa a sede da freguesía que se estende dende o planalto de Freita ata o apartado Vale do Frades.

As casas dispóñense case linealmente ó longo da rúa principal, e unha boa parte delas están reconstruídas ou en proceso de rehabilitación.

Aínda que o noso itinerario non atravesa o pobo, decidimos darlle un aire para buscar unha taberna onde tomar un café, e temos sorte, pero non tanta, porque si que atopamos un pequeno bar, ou non tan pequeno porque tiña mataquilho e billar, pero tiña a cafeteira apagada e tivemos que conformarnos con cervexa ou refresco. O que si era pequeno era o baño, que Miguel bautizou como “o máis estreito do mundo”, tanto que a cisterna estaba de lado.

Ó abandonar o pobo, e despois dunha breve visita á escola primaria, hoxe en desuso, atopámonos cun curioso letreiro que di: “Reservado a tránsito pedestre. Proibida a passagem a: motos, motos 4x4 e bicicletas.” Cousa que aleda moito a Zalo, que sinala que por unha vez se fai unha discriminación positiva con nós, e tanto lle entusiasma que non dubida en posar diante do cartel.

Aquí comenza un forte descenso que nos leva a internarnos no Vale do Frades, ó carón do canón da Ribeira do Seixo, é agradecemos facer o sendeiro neste sentido e non ó revés, xa que entre o cemiterio de Río de Frades e a capela de Santa Bárbara verificase un desnivel de 500 metros. O folleto polo que nos guiamos ata ten a súa retranca nesto cando di: “Desnivel que, olhando para tras, os caminheiros constatam que venceram. É obra!”. Pero coa canícula que estaba caendo non creo que apreciaramos o sentido do humor lusitano.

Despois de sortear douscentos sesenta metros de desnivel por un estreito sendeiro, sorprendidos pola cantidade de muros de pedra que dividen os outeiros, tan importantes, como apunta Zalo, nunha sociedade gandeira e agrícola como a que aquí se asenta, e de poñer a proba os nosos xeonllos, chegamos a unha pequena pontella que cruza o Ribeiro Pequenino, pouco antes de que este desemboque na Ribeira do Seixo e xuntos formen o Río de Frades, e os catro expedicionarios non tardamos en espirnos e mergullarnos nas súas pozas.

Xa con outro corpo comezamos a subir outra vez pasando diante de pequenas covas, minas clandestinas dos pilhas, que seguían as vetas de volframio, mineral de grande valor durante a segunda guerra mundial, e que esburacan tódalas montañas ó noso arredor, deixando un rastro de cascallos. Nunha destas internase Zalo, e despois Miguel i eu, facendo unha breve inspección espeleolóxica.

A cavidade é estreita e obríganos a gatear na escuridade, e as paredes apuntaladas con cachotes non ofrecen demasiada confianza, pero seguimos ó experto nestas lides, o Zalo, ata onde unha pequena galería. Catro fotos é saímos a fume de carozo... Polo menos eu: o que ten cu, ten medo.

Máis adiante atopamos os restos dunha explotación mineira que debeu ter xa a súa importancia, polo que deducimos das paredes que aínda quedan en pé das súas construccións, mentres mantemos a altitude continuando, sen subir nin descender, seguindo os meandros do Río Frades, entre gorxas apertadas, con fervenzas e pozas espectaculares que espertan a nosa cobiza.

Mentres o Miguel segue a súa particular loita contra os tabáns, que non deixan de acosalo dende o inicio, descendemos ata o lugar de Río de Frades, unha aldeíña fermosa onde abandoamos o Caminho do Carteiro para enlazar coa Ruta do Ouro Negro. E neste núcleo rural, fundado por frades xesuítas que se refuxiaron alí das persecucións da época pombalina, facemos parada e fonda na casa dunha velliña que converteu a entrada da casa en abrevadeiro de sendeiristas, e a súas portas mandámoslle unhas Súper Bock.

Algo máis refrescados atravesamos o pobo, e o abandonamos por un tramo asfaltado que non augura nada bo porque a paisaxe vai mudando para mal, colonizada polos eucaliptos. Enlazamos con un camiño carreteiro onde empeza a facer un calor abafante, e máis aínda cando vai gañando en verticalidade. Un auténtico inferno que non lle parece afectar ó Miguel, que nas costas sempre está campión, marcando o “ritmo eivadiño”.

Non contento con levarnos a trote cochinero polos bosques neocelandeses, unha vez que chega ó alto da montaña non nos da tregua e baixa a escacha pexegueiros cara o Ribeiro da Pena Amarela. Ten estas cousas o noso Panette, que cando quere tanto lle da costa arriba que costa abaixo.

Como nas películas dos vaqueiros en canto chega a primeira poza íspese a tal velocidade que cando chegamos xa está montando barullo na auga, e non temos outra que imitalo. Ademais é un lugar axeitado para o almorzo, que xa van sendo horas, e despois da mergullada damos boa conta das nosas provisións, que parece que non chegan para atenuar a ansiedade dos máis famentos.

Volvemos á ruta pasando fronte as minas dos pillas, aqueles que esburacaban a serra sen contrato nin proxecto definido, nos tempos da febre do volframio, e dinse que foron os máis entre a poboación arouquesa que os que traballaron legalmente de mineiros, na busca do prezado ouro negro.

O val que abre a confluencia dos ribeiros da Covela e da Pena Amarela ofertan un espectáculo fermoso, e amabilizan o ascenso cara Pedrógao, a pesares de que a praga dos eucaliptos se incrementa nas inmediacións do núcleo rural. Chegamos a ela enlazando pistas forestais, e ata facemos a tentativa de tomar un café nunha casa de turismo rural, pero non nos atende ninguén.

A sobremesa para nós é unha auténtica escalada por un camiño vertical que une os lugares de Pedrógao e Fuste, e que parte o noso grupo en dous, na vangarda, coma case sempre, Miguel e Zalo, e na retagarda, medio esfólaos, Xacobe máis eu.

Perdemos ós nosos amigos é como tampouco atopamos marcas preguntamos a uns rapaces que xogaban ós pillas nas primeiras casas do pobo, e mandáronos detrás deles, e ala fomos, sen saber que tamén andaban perdidos. De tódolos xeitos xa estabamos moi preto da capela de Santa Catarina, onde estaban os coches e remataba a ruta.

Convimos en retornar a Merujal para nos mergullar nas augas do Caima como remate da xornada, e alá fomos a cruzando outra vez polo parque eólico da Serra da Freita. Alí cruzámonos, en medio dunha néboa tenebrosa, cun home a quen parecían pesarlle os moitos anos que tiña, co xesto desesperado que nos fixo lembrar a mesma morte, e que a Zalo e a min, que íamos diante, nos fixo comentar que carallo faría tan lonxe de calquera lugar habitado, como pasa cando vemos a algún vello vagando polos camiños de Castela. A resposta nola deron Xaco e Miguel aos que detivo o home preguntando por un gando que tiña perdido, e que estaba preto de alí.

Nas inmediacións da praia fluvial, onde tiñamos a nosa poza particular, démonos finalmente o baño, aínda que houbo quen entrou e saíu, porque tiña presa por ir ó cámping a descomer. Tamén aquí tivemos un pequeno incidente, xa que o saír a estrada o Miguel quedou rezagado e a piques estivo de ser apedreado por un grupo de rapaces que falaban en francés, quizais fillos de emigrantes arouqueses. Chamoulles o que pudo en galego, francés e arameo, e a súa mirada fulminante fixo que un dos cativos levara unha boa pantocada tentando con saltar o quitamedos. Ó final inda rimos cando o pícaro deu cos fociño no chan.

Tivemos tempo de botar unha soneca antes da cea, grazas a unhas herbas que levaba alguén no saco e que tiñan un efecto sedante, e cando espertamos fomos cunha fame de lobos ó comedor do parque de campismo. Alí tomamos sopa de pedras parideiras (o Miguel recuncou, como non), e crema de espinafres, e despois mandámoslle un perú asado con patacas que estaba óptimo, e que nos fixo pedir: ¡máis unha!. Mentres acompañabamos o festín cun par de botellas de viño ¿aroucano? que nos fixo estar a piques de montar unha festa rachada. So faltou o licor café.

O peche da xornada, na entrada da nosa casiña de madeira, coa foto de rigor e unha fumeta que nos fixo botar risas, toses e peidos, para escándalo dos nosos veciños.

No hay comentarios:

Publicar un comentario

Archivo del blog

Seguidores