E27 Percurso mixto das Lagoas (Ponte de Lima)


Domingo, 15 de abril de 2007
Atravesando esa delgada liña vermella que me separa do territorio dos soños, onde non sempre me son propicias as pantasmas, desgarro as teas de araña que me cobren as pálpebras, e enfronto un novo día, facendo un breve balance da véspera. As percusións rabiosas e as guitarras desgarradoras do hard-rock do grupo alemán Zero Mentality, que onte soaron no ventre da Iguana, aínda soan hoxe na miña cabeza, grazas aos efectos das sustancias psicotrópicas que conseguen, unha vez máis, que esperte con xesto adolescente, esto é: con resaca domingueira. E a pesar de todo, agradezo unha vez máis os berros do espertador, que me anuncian unha nova convocatoria onde volvo debuxar a xeografía dos meus mapas emocionais e físicos, nesa sorte de poder disfrutar dos meus seres queridos e dos grandes espazos ó mesmo tempo.

Na nómina de afectos está Xurxo, que dende aquel primeiro de outubro, ás beiras do Lérez, no que comezamos a sementar pegadas polos camiños, contáxianos continuamente con un entusiasmo inagotable; e María, a Chinita, habitante permanente deste hotel disparatado que palpita baixo o meu peito, e que decidiu cambiar os areais bañados por un sol que anuncia as estacións cálidas pola nosa compaña. A eles se engade Ramón, outro fanático de congostras, canicoubas e corredoiras, un novo valor a sumar á nosa pequena e desordenada tropa de Eivadiños, que parece disfrutar da nosa fórmula; e Yuka, a súa compañeira de fatigas, que viu dende o lonxano Oriente, ou dende a meseta castelá, non o teño do todo claro, para guiarnos nas procelosas curvas de nivel da orografía lusa.

Como somos animais de costumes ou, máis ben, como son un animal de costumes (aínda que todo se contaxia), levo ós meus fieis o meu cuartel xeral, para que volvan comulgar a malandrina e fagan acopio de forzas para completar a ruta. Espéranos o Xeneral Almeida, convalecente da última reconquista, ou máis ben das últimas conquistas (montañeiras, se entende) para facer os honores e interesarse por eses proxectos que, de momento, non pode compartir. O que non compartimos é a inquietude de Ramón polas evolucións de certo piloto asturiano, vese que non temos paixón ningunha polo mundo do motor. Pero bo, o importante é incidir nas coincidencias e no Stop é fácil: non hai quen resista a media dose de arroz malandro.

Despois de dar boa conta do menú e de despedirnos do Emperador, que marcha camiño dunha sesta reparadora, metémonos na autopista para acurtar a distancia que nos separa de Ponte da Lima, onde pretendemos abrir outra sucursal desta organización non gobernamental e sen ánimo de lucro. Chegamos de seguida, xa que o noso conductor decide emular a Fernando Alonso, e a vila máis antiga de Portugal recíbenos cunha beleza espectacular, case irreal, que nos anticipa o que vamos atopar despois, cando chegamos a San Pedro d’Arcos.

Neste lugar se atopa o parque natural, paisagem protegida na denominación local, que comprende unha área de 350 hectáreas, envolvendo dúas lagoas e as marxes do río Estorâos, e comprenden un interesante mosaico de hábitats, destacando as zonas humedas pola elevada biodiversidade que presentan.

No parking do centro de interpretación ambiental, que se atopa deserto baixo un sol abrasador, deixamos o Ferrari de Ramón, e despois duns breves estiramentos poñémonos en marcha baixo a dirección de Yuka, que estudiou o trazado dos distintos percursos que atravesan a zona, e que comezan todos neste mesmo punto.

Decidímonos polo Percurso da Veiga, que ten como principal obxectivo a interpretación da zona de regadías, en áreas predominantemente agrícolas, onde se cultiva o millo, nos meses cálidos, e outro tipo de gramíneas nos meses máis fríos, atopándose tamén pequenas manchas con viña e oliveiras dispersas, como apunta a pequena guía que manexamos. Deixamos o húmedal ás nosas costas, e atravesamos un piñeiral, onde a nosa irrupción produce unha algarabía de paxaros, quizais algunhas delas gaios ou grallas.

Dende o piñeiral desembocamos nun estreito firme asfaltado que discorre entre casas solarengas onde so os grandes muros impiden que asaltemos as laranxeiras ateigadas de froita, e ademais nos sorprende a cantidade de oliveiras que atopamos ó noso paso, e para non deixar de asombrarnos, os prados cubertos de flores de tódalas cores, debuxando bandeiras de países mitolóxicos.

Esta explosión de primavera esperta a miña cobiza, e volvo retrasar ó grupo coa avidez de retratar tódalas postais posibles, para consolar os días nos que non poda camiñar entre estas marabillas, tendo que sacrificar as imaxes da noite pasada, incluído algún dos vídeos que atiborran a miña memoria dixital. Ata as mesmas portas das casas chega a cor, e se non esperta un sorriso doce, confirmando a fortuna de estar aquí e agora.

Camiñamos entre as casas espalladas, seguindo o trazado dunha levada que serve para alimentar os numerosos cultivos de cereais, viñas e oliveiras que atopamos, e que se trata, como rezan os grandes sinais esculpidos en pedra, do Regadío de Estorâos, distribuidor de Tenaes.

Todo chama a nosa atención: a roupa colgada en perfecto orden descendente, o peto de ánimas con servicio de correos e contador eléctrico incluído... tanto é así que non podemos deixar de vitorear a Yuka, que nos trouxo ata aquí, e quen nos guía con determinación ata as beiras do río que dá orixe a este val.

Sorteamos as augas por un paso de grandes pedras, aínda que hai quen prefire facelo pola ponte medieval que, sobre tres arcos desiguais, salva o mesmo obstáculo e nos conduce a unha Azenha, un maxestosos enxeño hidráulico reconvertido en hospedaxe.

Tras unha breve visita volvemos cruzar o río para facer un alto no lugar de Estorâos, á sombra da súa igrexa, onde atopamos unha terraza que, cos lategazos continuos do Lourenzo, convértese nunha especie de oasis para o grupo. Cada cal elixe como refrescarse, aínda que a maioría nos decantemos por uns finos fresquiños que, polo menos a min, me saben a gloria bendita, non sei moi ben se pola proximidade do recinto sagrado.

Indagamos no mapa a distancia recorrida e convimos en que debemos levar máis dun tercio da ruta elixida, así que o tomamos debagar e tras calmar as nosas gorxas, e tras unha visita obrigada ó templo, volvemos cruzar, por terceira vez, o río, coa tentación de mergullarnos nel.

Camiñamos entre casas señoriais, custodiadas pola pequena Capela de Santo Amaro, ata abandonar o pobo seguindo as marxes do río, que se fai notar fertilizando viñedos e prados onde a primavera tece improvisadas bandeiras. Polo firme asfaltado que nos levou ó pobo, chegamos a un curioso monumento onde catro mans, unidas en torno a un aro, simbolizan a unión das catro freguesías nas que se divide o val.

Despois de cruzar novamente o leito fluvial nos internamos, por unha estreita pista de herba, na Veiga do Sobreiro, unha gran chaira onde se atopan cultivos de millo, tanto así que para encher os baches da pista utilizan carozos debulladas, aínda hai a quen lle guste imaxinar a un exército de esquíos debullando espigas.

Tras atravesar este verxel introducímonos na espesura da Freixa, onde abundan carballos, faias e bidueiros, por unha pequena estrada transformada en pista de patinaxe. Pola ponte do mesmo nome, outra vez sobre o río Estorâos abandonamos o noso sendeiro orixinal e tomamos o Percurso da água, o máis longo do parque, xa que a nosa guía nos ten deseñada unha alternativa para alongar o itinerario.

A fraga se espesa aínda máis e nos choven gotas grosas dunha sustancia que preferimos non definir, desprendidas dalgúns árbores, mentres nos internamos na área da Lagoa do Mimoso, por un intricado sistema de pasarelas de madeira que nos manteñen a salvo dos húmidos terreos da lameira. Onde asoman varias especies de xuncos, carrizos e nenúfares. O certo é que ten algo de bosque tropical e me lembra ó parque de Doñana, incluso na disposición dos postos de observación dende onde nos esforzamos en ver algún paxaro.

Logramos ver unha garza e unha pequena formación de parrulos, e un pouco máis adiante incluso temos o privilexio de ver un esquío, e non podemos evitar que Xurxo, presa da emoción, se lle de por frotarse unha vez máis cun carballo. Menos mal que a nosa guía logra que nos poñamos outra vez en marcha, para abandonar outra vez o sendeiro e tomar o Percurso do río, e mentres ela fai consulta dos seus mapas, aproveitamos para observar a Ponte de Esteiro, construída no século XVI, e o Moinho de Matías, abandonado quizás polo seu pouco rendementos, xa que o cauce de auga que o facía traballar non existe actualmente.

Por este sendeiro, combinándoo co percurso orixinal, acadamos a Lagoa de San Pedro, salvando os terreos pantanosos polas coidadas pasarelas de madeira. Aínda fai moito calor, e decidimos ir cara Ponte da Lima a combatelo. Tras os estiramentos de rigor, collemos o coche e vamos á primeira vila de Portugal, onde, tras visitar o Parque de Arnado, con Xurxo como guía de excepción, e pasear polo seu fermosa ponte, dámonos un homenaxe de natas e finos.

Volvendo a casa se nos levanta a fame, e despois de probar sorte, sen éxito, en Tui e Peinador, María anímanos a probar a cociña da Posada do Couto, onde a súa amiga Susana nos ofrece calamares, croquetas e tortilla. Todo rico, rico, para completar o círculo perfecto de outro domingo que xa non podo pensar como o peor día da semana.

No hay comentarios:

Publicar un comentario

Archivo del blog

Seguidores