E38 Trilho de Pedra Alçada (Caminha)





Domingo, 8 de xullo de 2007

Na véspera, cando comezan a sucederse antecedentes, abrín unha paréntese ás miñas obrigas laborais, iniciando a semana de vacacións, e vinme outra vez arrastrado a espremer os recunchos da miña axenda, para poderme saciar do zume desta estación caprichosa, empeñada en xogar ás agochadas.

Aproveitando a tregua que nos dan os ceos, onde se reflexa ata o infinito o gran azul, recollín a María, ese anxiño de ollos orientais, no seu refuxio, unha hora máis tarde do convido: os gritos do espertador se me antollaran susurros. A pesar do retraso, esta habitante permanente da miña cobertura emocional me premiou con un dos meus bocadillos favoritos (do Tamarindo), que ía colmando os meus sensores olfactivos mentres nos dirixiamos ós areais do Morrazo.

Chegamos ó Espacio Natural das dunas e piñeirais que conforman a silueta da Ensinada de Barra, transformado en un gran caos de tráfico, e nin con esas se non quitaron as ganas de praia. Finalmente puidemos estacionar a nosa armadura metálica, incapaz de deter os lóstregos do sol, e gozar dunhas horas fronte a un océano xeado, no que facemos pequenas mergulladas, intercalando soños e conversas preguiceiras.

Cos areais aínda invadidos por un exército helitrópico, abandonamos a posición horizontal e nos reunimos con Xacobe e a súa costela que, cousa estraña nestas terras, tamén se chama María, para facernos coas entradas do espectáculo que clausura o Festival Cómico e Festivo de Cangas. A pesares dunha serie de dificultades loxísticas, das que asumo totalmente a culpa, logramos facernos cos prezados boletos, e o celebramos no Cangaseiro, ese lugar fundacional para o meu imaxinario persoal, onde fai tres anos comecei esta colección de historias.

Ó solpor buscamos un sitio axeitado para encher con boas razóns os nosos bandullos, e acabamos recalando, non sen dar algunhas voltas, nun mesón enfrontado a Estación Marítima, que por máis que o intento non consigo lembrar o seu nome. Pedimos comida para catro e rematamos sendo sete, xa que se nos unen Miguel, Isabel e Lía, e temos que cear un pouco a presa, en medio das bromas que me gaño por atender os sorrisos da camareira.

Camiñamos as rúas da vila do Morrazo, perseguidos polas tebras, cara o Auditorio, onde se agolpan os entusiastas do teatro que teñen a mesma inquietude pola obra que aquí se representa.

A Compañía de Maite Merino nos ofreceu “Os monólogos da vaxina”, baseado nas entrevistas que Eve Ensler realizou a máis de duascentas mulleres sobre o seu sexo.

O resultado, no meu humilde criterio, está lonxe de facernos entender algunhas das incógnitas que se plantexan acerca desa parte da anatomía feminina, e os diálogos son inconexos aínda que a veces nos logren arrincar algunha gargallada, e outras algunha arruga no ceño, pero da que saímos sabendo máis ou menos o que sabíamos, ou sexa: pouco.

Para compensar este fiasco, este cardume de amigos resístese a abandonar a vila mariñeira, e aínda nos queda curiosidade para ver a actuación do Combo Roxo, un cuarteto de imposible clasificación, estonando irreverente versións dos clásicos modernos con letras nos que aflora unha crítica satírica deste país que algúns ámanos e todos sufrimos. Neste divertido grupo leva a percusión Patricia, a leona de Zamans, que viste ós efectivos franceses e galegos na Festa da Reconquista de Vigo. Aquí o veredicto é unánime, e todos saímos coa sorrisa posta, tanto que nos animamos a alongar a noite na outra beira da ría.

Xa sei que teño que madrugar, e que os excesos da noite vanme pasar factura despois nos camiños portugueses, pero quero seguir disfrutando da compaña dos meus seres queridos, e ademais no Vauxhall nos esperan a Criatura e Bego, a que non vemos dende que se foi á emigración a Catalunya. Lle sentaron ben os aires de Girona á nosa amiga, e o celebramos nunha Festa Gótica, na que somos a nota de color.

Todo esto sucede nas horas previas a que amañeza un novo domingo, lixeiramente resacoso, con déficit de soño, pero coas ganas intactas para regresar a sementar pegadas ó outra lado da fronteira. Porque insisto en repetir estes exercicios, e máis aínda, porque insisto en reproducilos, é algo no que debería indagar, aínda antes de acometer estas crónicas, pero ultimamente me aburren os meus propios pensamentos, así que me ergo sen conciencia, resolto a respostar só ós meus instintos.

Outra vez comendo en San Pedro da Torre, ou o que é o mesmo, no Stop, con Zalo, en período de recuperación, reincorporándose ás súas múltiples convocatorias, e con Ramón e Yuka, está última recuperándose dos efectos secundarios. Se non a coñecera pensaría que ten algo parecido a unha resaca, aínda que non esté no guión. Menos mal que a malandrina nos recompón os corpos e podemos decidir o destino dos nosos pasos.

Despedímonos do noso Emperador, que por fin volvese precavido e decide darlle un respiro á súa perniña doente, agora que está en período de recuperación, e poñemos rumbo a Caminha, traxecto que aproveito para pegarlle catro trabadas ó sono, mentres Ramón Alonso manexa a súa nave coa pericia habitual. Unha vez que sorteamos a fermosa Foz do Coura, abandonamos a liña costeira e comezamos a ascender por unha sucesión de curvas sinuosas cara a Serra D’Arga, da que quedamos prendados na anterior visita.

E unha vez internados na xeografía montañosa desta paraxe singular non nos é demasiado difícil atopar o punto de partida do noso sendeiro, o Trilho da Pedra Alçada, situado ó carón da Igrexa de San Joâo.

Recorremos o entorno deste recinto sagrado, composto por un sinxelo templo, un pequeno cemiterio e un frondoso souto de sobreiras, pero non atopamos ningunha sinalización que nos indique a dirección a seguir. Menos mal que Ramón toma o mando e, interpretando un diminuto mapa que saca do saco, condúcenos por un camiño empedrado que vai gañando metros cara o Alto das Penas, ou polo menos cara un cumio que identificamos como tal.

Deixamos ás nosas costas pequenos cultivos de millos ás beiras dun ribeiro, e o núcleo rural de Arga de San Joâo, e continuamos o suave ascenso con bastantes dúbidas sobre o axeitado dos nosos pasos, polo que Yuka e Ramón altérnanse en comandar a nosa reducida expedición. Aínda que non tardamos en sobrepasar unha caseta en ruínas, seguramente utilizada como garda forestal que tiñamos como referencia para confirmar que estamos no camiño correcto.

A pesares da inexistencia de marcas o trazado é ben evidente, xa que o camiño carreteiro non se bifurca en ningún momento, gañando amablemente metros cara as nubes. Agradecemos estas nubes que salpican a cúpula celeste, e a brisa serrán que nos baila o corpo, porque aínda con cambio climático a temperatura é a propia da estación, e estes ventos e sombras nos axudan na escalada por estas áridas, e sen embargo belas, paraxes.

Case sen esforzo, camiñando polas pedras centenarias, acadamos o Alto da Coroa, e desembocamos nunha pista forestal, de aquí xurde un ramal, un aire do sendeiro, polo que continuamos, admirando os estuarios do Coura e do Miño, e un Océano Atlántico modelando os litorais do norte portugués. De todo isto temos unha magnifica panorámica cando chegamos ó vértice xeodésico de Pedra Alçada, 742 metros sobre o nivel do mar, e máxima altura do noso itinerario.

Facemos unha breve pausa neste punto para admirar tamén o camiño recorrido, salpicado por grandes bolos graníticos, a sombras dos cales pastan greas de cabalos garranos en liberdade, e para hidratarnos e repoñer forzas coas barriñas enerxéticas que Yuka sempre leva na mochila. Despois volvemos sobre os nosos pasos, comezando o descenso polos Curros Grandes, e ó chegar ó inicio da calzada empedrada seguimos de fronte pola pista, coa novidade de que atopamos ¡por fin! as marcas do trilho, polo que teño que felicitar ós dous hábiles guías que me trouxeron ata aquí.

Conforme perdemos altura anímanse os ventos que nos refrescaron no ascenso, e que alimentan os xeradores eólicos dos molinetes que salpican o Alto das Cocanhas, mentres nos diriximos á súa aba, aliviados por inverter a verticalidade da nosa marcha.

Acadamos un pequeno prado, a Châ do Guindeiro, onde facemos un brusco cambio de dirección, pronunciando a baixada conforme seguimos o Regato da Fisga.

Mentres camiñamos por estes lugares solitarios conversamos animadamente sobre outras soidades, e do xeito de combatelas, e Yuka interésase polas miñas, e me recrimina tódalas oportunidades que vou deixando pasar.

Unha vez acadado este curso fluvial o camiño comeza a arborarse, primeiro timidamente, e despois dun xeito máis evidente, tendo dificultades incluso para seguir atopando marcas que, ata este momento, nos viñan acompañando. Abandonamos a pista forestal e seguimos por un camiño empedrado, nunha bela fraga que discorre a par do ribeiro, onde proliferan unha gran diversidade de especies arbóreas, arbustivas e herbáceas, que confiren unha interesante policromía á paisaxe.

Por este sendeiro acadamos un parque de merendas, situado onde as augas forman pozas que invitan a mergullarse. Aquí atopamos tamén as primeiras presenzas humanas, despois de dúas horas de travesía, favorecidos pola proximidade da estrada que ven de Arga de Baixo. Unha vez cruzado este firme asfaltado atopamos máis seareiros, atraídos sen dubida polo entorno do Mosteiro de San Joâo d’Arga. O mosteiro foi edificado no século VII por San Frutuoso, bispo de Braga, no reinado de Sisebuto, finalizando a súa construcción no ano 661. Os vestixios románicos, patentes na súa fachada, testemuñan a remota antigedade do templo.

O conxunto arquitectónico é impresionante, situado nunha atalaia privilexiada sobre o val escavado polo Ribeiro de San Joâo, e recorremos o interior dos seus muros, onde se atopan un sinxelo santuario, algunhas sobreiras centenarias, e fermosos corredores e soportais de pedra. Imaxinamos como sería a vida dos homes que habitaron estes solitarios lugares, entregados á oración e a laboura, neste recuncho afastado do mundo.

Como aínda temos camiño por diante, volvemos buscar os sinais que confirmen a nosa dirección, e recorremos a área recreativa do mosteiro, ó abrigo de xigantescas árbores, non sei se cedros ou abetos, pero non atopamos máis rastro que o lixo deixado polos domingueiros. Así que volvemos improvisar, interpretando o diminuto mapa, descendendo por algo semellante a un sendeiro, onde pouco a pouco vai crecendo a vexetación, ata que temos que botar man a tarefas de desbroce para acadar un pequeno ribeiro.

Coas súas ribeira invadidas por espesas formacións de acacias, se nos fai imposible camiñar por outro lugar que non sexa polo seu interior, e combinamos o sendeirismo co descenso de barrancos que, pese as reticencias de Yuka, resulta unha simpática aventura.

Bo, simpática porque logramos saír dese caos de pedras esvaradías e vexetación exuberante despois dun breve, pero intenso, recorrido polo leito fluvial, chegando a unha pontella de grandes lousas pola que discorre un camiño carreteiro, seguramente o que teríamos que coller en primeira instancia.

Aliviados por pisar un terreo bastante máis estable, afastámonos algúns metros do ribeiro, aínda inquedos por non poder confirmar a dirección, sen embargo non tardamos en atopar un solitario cruceiro de pedra, que testemuña este sendeiro que pisamos como a ruta que comunica o mosteiro coa poboación de Arga de San Joâo, onde deixamos estacionado o noso vehículo.

Por esta calzada de pedras desgastadas, en algunhas das cales é visible a pegada dos carros, chegamos finalmente o Ribeiro de San Joâo, que nos mostra a súa cara máis amable nunha bela fervenza que se derrama nunha poza de augas cristalinas, invitándonos a facer un alto no camiño e a mergullarnos nelas. Ramón e eu non tardamos demasiado en decidirnos e gozar deste pequeno anaco do paraíso, mentres Yuka se resiste ó feitizo desta piscina natural. O baño é breve, porque realmente o líquido elemento está a unha temperatura moi inferior a dos nosos corpos, pero saímos reconfortados coa súa aperta.

Dunha das súas beiras sae unha levada, pola que camiño uns metros para chegar a un balcón formado por unha xigantesca pedra dende onde teño unha visión espectacular do río que, varias decenas de metros abaixo se precipita entre as rocas formando unha belísima fervenza. Volvo sobre os meus pasos para reunirme cos meus amigos, non sen antes prometerme que volverei a inspeccionar o trazado desta conducción de auga.

Unha vez que deixamos atrás o curso fluvial, enlazamos cunha pista forestal por onde ascendemos lixeiramente, obtendo unha panorámica do traxecto que recorremos dende o mosteiro, e dende este camiño chegamos ás terras cultivadas, que nos anuncian a proximidade da poboación de Arga de San Joâo, onde nos sorprende unha extensa plantación de olivos. Atravesamos o pequeno núcleo rural, cruzándonos con rabaños de ovellas e tranquilos seareiros, ata chegar á estrada, que tamén cruzamos para chegar, despois de medio centenar de metros a igrexa de San Joâo, dende onde comezamos a debuxar o noso círculo de pegadas, cinco horas antes.

Como broche de ouro a unha xornada espléndida, volvemos ó Stop, a cumprir o antollo de Ramón de cear uns ovos con patacas fritas, ós que me sumo. Yuka, para marcar as diferencias, como fan as de Burgos, decantase por unha lulas, en fin, na variedade está o gusto. O certo é que quedamos satisfeitos, e non só pola cea, senón por haber recorrido outra vez estes territorios máxicos da nación veciña, nos que pesamos insistir dentro de sete días.

No hay comentarios:

Publicar un comentario

Archivo del blog

Seguidores