E31 Sendeiro do río Avia (Leiro-Rivadavia)



Xoves, 17 de maio do 2007

Son un náufrago profesional que acostuma a fundir os barcos que o acollen, cando desaparece a maxia da viaxe, e por iso nos derradeiros días as miñas teas de araña teñen unha consistencia salina, e xigantescas olas convulsionan os meus soños facendo aflorar a sombra de Caín, que me devolve a miña verdadeira natureza. Por eso na noite me confundo con escuras criaturas para entregarme a unha confusión de metais estridentes, cos que encher as profundas fendas que se abren baixo o meu peito, e desprezar así a tentación das caricias.

Todos e cada un dos pasos cos que recorro o abismo non son máis que un cardume de sentimentos cos que intento motivar os amenceres que me restan, ainda que para elo teña que seguir coleccionando cadáveres. Eses mesmos cadáveres que co seu alento de rancores obrígame a desprezar o abrigo das sabanas e volver a solicitar unha cobertura emocional para dulcificar o naufraxio.

Con todos estes antecedentes non hai nada que me alede máis a mañan que a compaña de Xurxo, peza indispensable na continuidade das aventuras sendeiristas que nos ocupan nos días ausentes de obrigas laborais, e de Yuka e Ramón, entusiastas sementadores de pegadas que afortunadamente redescubrín, como tesouros agochados no leito do océano, despois dunha longa tempada sen saber nada deles.

Baixo un sol implacable, azoutando coa súa lingua de lume ás criaturas helitrópicas que invaden os areais, nos introducimos no interior do país, con intención, na primeira instancia, de acalar ese rumor de bolboretas mortas que, no meu estómago, ten tamén os anacos de metal da véspera. Outra vez Zalo, dende a distancia, nos dirixe a bo porto, xa que en materia gastronómica estamos un pouco perdidos nas terras do Ribeiro, e nos recomenda un deses sitios de sempre, no que Xurxo recalara hai un millón de anos, chamado As Chabolas, situado no núcleo rural do mesmo nome.

Por oito euros podemos elixir no menú do día entre unha gran variedade de pratos e, por ese prezo, comemos bastante mellor que na metrópole pagando máis do dobre, co que podemos dicir que xa gañamos a mañá. Ademais baixámonos dúas xerras de clara, para combater os calores que nos agardan ó abandonar o comedeiro, mentres definimos a ruta que seguiremos polas marxes do río Avia, entresacada da ampla rede de sendeiros que atravesan o corazón da comarca.

Descontamos os quilómetros que nos separan do noso punto de partida, na localidade de Leiro, e ó chegar ó seu paseo fluvial deixamos o coche (un deles xa que o outro quedou en Ribadavia), preto da ponte medieval, que se reflexa no espello do río que seguiremos. Non podo admiralo demasiado xa que me golpea a conciencia dende o satélite para lembrarme os meus crimes, e teño que recorrer este primeiro tramo cargando na miña mochila os rancores que sementei nos últimos meses.

Paso trala estela dos meus amigos contemplando fugazmente a estructura metálica da curiosa ponte colgante que desemboca nos terreos do cámping, mentres sobre a miña cabeza seguen caendo pedras a pesar do velvia que se debuxa no ceo. Esta mesma ponte onde se fraguaron outras historias que levo tatuadas na miña cartografía emocional, como vellas cicatrices que me recreo en acariciar de cando en vez.

Facendo malabares coa cámara nunha man e o teléfono na outra, cruzo o Avia pola ponte das Poldras, por onde accedo á zona de recreo do Salgueiral, creada en 1960 cunha plantación de chopos e salgueiros. Detéñome no cartel onde se explica unha das características desta ultima especie: tanto a súa cortiza como as súas follas son ricas en salicina, e foi moi utilizada antigamente en medicina ata a aparición da aspirina (ácido salicílico), e as súas propiedades curativas están relacionadas con dores de todo tipo, especialmente reumáticos.

A falta de un destes analxésicos, ven na miña axuda un amigo, xa que me atopo a un vello compañeiro de camiños, Quique Carballeira, que se atopa coa familia disfrutando da xornada dominical, e me da a escusa perfeita para aprazar a penitencia. Despois de parolar un anaco co precursor das sesións de atrapacontos, apuro o paso para unirme cos meus, que me agardan á sombra dun cruceiro, onde San Bieito lle cubre as costas ó ximnasta, e reiniciamos a marcha penetrando no núcleo rural de A Ponte.

Este lugar pintoresco ten a particularidade de ser o de nacemento do poeta Eladio Rodríguez, o 24 de xullo de 1864, do que descoñezo os seus versos, e algunhas casas que aínda se manteñen en pé descansan as súas paredes en enormes bolos de granito, nunha mostra inxeniosa da arquitectura popular.

Por este enclave con encanto chegamos á ponte medieval de San Clodio, que data de finais do século XVI, e que foi reformada no 1731, e que consta de tres arcos con luces de 10, 18 e 14 metros, estando rematado o central cun frontón e cunha cruz nun dos seus lados e cunha bola noutro, posiblemente do XIX. Como o de Pontesampaio, foi obxecto de durísimos enfrontamentos durante a guerra de Independencia contra o francés, no ano 1809, e foi declarada monumento nacional en 1981. Outra das súas particularidades é a de ter unha casa acaroada a un dos seus pilares, o que conforma un entorno singular que non dubido en atrapar para o meu arquivo dixital.

Seguimos camiñando protexidos pola proximidade do río, ou máis exactamente polos salgueiros, bidueiros e carballos que se alimentan das terras fertilizadas polas súas augas, e nun destes carballos podemos contemplar a axitada carreira dun esquío, que prefire manter as distancias con nós. Confundiríanos cunha expedición de tailandeses, dos que se di que comen todo o que voa, agás os avións; todo o que flota, agás os barcos; e todo o que ten patas; agás as mesas. Aínda así dispárolle, pero con balas de fogueo, a pesares de que non son o rápido que se precisa para facer unha boa toma.

O sendeiro vaise estreitando ata que os sinais nos dirixen cara o sol, para camiñar por unha pista de terra na que non aguantan nin os lagartos, así que non nos resistimos e improvisamos unha alternativa seguindo a beira do río.

Avanzamos por un estreito carreiro entre a auga e os viñedos de ribeiro, que dan fama e nome á comarca. Aínda que debido á irregularidade do terreo e a que Yuka non está do todo recuperada da marcha das Greas, decidimos correr o risco de insolación e volver á senda sinalizada.

Esta lévanos cara á estrada, afastándonos do río, azoutados por un sol impenitente, e non entendemos moi ben porque os responsables de deseñar estes itinerarios non buscaron un trazado máis amable. Así que aproveitamos un aire que nos leva a un enorme muíño para recuperar a sombra e o frescor das beiras do Avia, que empeza a facernos chiscadelas ó baño. Este inxenio hidráulico, que supoñemos de gran importancia para a zona nos seus tempos debido á súa magnitude, ten unha desgastada presa que comunica as dúas beiras, pola que se forma un belo salto de auga onde nos detemos a observar o conxunto etnográfico.

Volvemos camiñar por unha fraga enfeitizada e como agasallo Yuka quita da súa mochila máxica barriñas de fresa, plátano e chocolate para recuperar as forzas, mentres Xurxo máis eu buscamos unha zona idónea para mergullarnos. O que busca sempre atopa, como di o refrán, e finalmente podemos chapuzar nas augas xélidas e escuras, nun lugar paradisíaco e inquietante, entre o pantano do monstro e o lago azul, inaugurando unha nova tradición nestas travesías festivas polos grande espacios.

Aínda que xa non teño o corpo habituado ó frío como nos tempos nos que me mergullaba nas xeadas augas de Somiedo, e me pego un baño breve pero suficiente para afrontar a recta final do camiño con outro ánimo.

Outra vez atopamos o sendeiro sinalizado, despois da parada para o baño, e seguimos a liña do río ata chegar a outro salto de auga, formado por unha presa de pedras, desdentada como un octoxenario, e neste punto afastámonos do leito fluvial cara os campos de labranza e de pasto destas terras fértiles do interior.

Xa temos ganas de chegar ó destino, porque realmente camiñar con estas temperaturas require unha militancia especial, pero tampouco hai que pasarse. Afortunadamente volvemos recuperar a visión do río, nun tramo onde extensas formacións vexetais forman guedellas esmeraldas onde florecen miles de pétalos anacarados, formando un conxunto que me fai maldecir non cargar a véspera a batería da cámara.

Cambiamos de beira, horrorizados pola visión dunha edificación católica que máis parece un galpón ou un deposito de maquinaria que un templo, e por uns carteis electorais á dereita, que gardan certa similitude cos que poñen nas comisaria pedindo información sobre terroristas. E por un paseo ben asombrados nos acercan os pilares do viaducto da autoestrada, onde Ramón nos ilustra sobre certos aspectos da súa contrución, para enriquecer a nosa culturiña.

Chegamos a Ribadavia con máis area na gorxa que a que conteñen as praias, e camiñamos o seu barrio xudeu para refrescarnos cunhas boas xerras de cervexa na Praza Maior, completando o noso círculo.

No hay comentarios:

Publicar un comentario

Archivo del blog

Seguidores