E196 Sendeiro da Costa da Vela (Cangas do Morrazo)

Mércores, 23 de febreiro de 2011

Semellaba que se anticipara a primavera, o ceo estaba cuberto por un manto intensamente azul, e estivera toda a mañá matinando dende o peirao de Punta Cubillón sobre como aproveitar o que me restaba de xornada, na que o único compromiso que tiña era disfrutala. A véspera estivera toda a tarde mergullando na rede, buscando as claves das revolucións que prenderan por todo o mundo árabe e algo máis ala, e que remataran coas tiranías de Ben Alí e Mubarak, e mesmo lle dera un bo repaso ás teorías do autogolpe no famoso 23-F, desbotando a versión oficial de que fora a monarquía e a caduca clase política que pactara a transición a que salvara esa democracia coa que aínda seguen a enche-la boca (e o bandullo).

Así que, unha vez rematada a miña quenda de traballo, e despois de xantar sen demasiado apetito, montei no meu carriño e metinme na autoestrada, sen saber moi ben cara onde dirixirme. Apetecíame estirar as pernas ó carón dalgún río, quizais o Tamuxe ou o Verdugo, onde tiña pendentes algúns recoñecementos, ou seguindo algunha liña de costa, pero o tempo cumpría e non estaba a tarde para perdela en desprazamentos. Así que elixín un valor seguro: a Costa da Vela. Por moitas veces que recorra as súas liñas non me dou esgotado, xa que a maxia que emana nestes lugares e moi poderosa para min, xa que nelas residen moitas e moi boas lembranzas da miña biografía. É certamente un deses lugares que poboan o meu imaxinario particular, e dentro del ocupan un lugar preferente.

Ás cinco da tarde estaba aparcando ó carón da caracola metálica de Donón, unha desas intervencións humanas na natureza que considero afortunadas, e non demorei en bota-la mochila ás costas e poñerme en marcha. Atravesei o pobo sen máis compaña ca miña sombra, seguindo as marcas do defunto GR do Morrazo. Non tardei tampouco en desenfundar a miña cámara pois, a pesares de moitas imaxes do entorno do regato de Donón nos meus arquivos, a luz deste día era espectacular, e todo semellaba ter un color máis intenso.

Contra o que teño acostumado crucei o regato por unha senlleira pontella, en troques de seguir pola marxe dereita para internarme na pequena carballeira que vai cara a praia.

As dunas e os piñeirais de Barra invitaban a camiñar a modiño, deténdose na contemplación da vexetación máis miúda, disfrutando de cada pegada, de cada silencio. Nesas estaba cando escoitei unhas augas cantareiras, e por momentos vinme fora do mapa. Ás miñas costas, xa algo afastado, estaba o regato de Donón, que no derradeiro quilómetro descorría paseniño cara ó mar, e cara adiante só area e piñeiros. Ou polo menos eso era o que cría eu.

Andiven tras do orixe do ruído e, como se entrara nun conto, vinme diante dunha pequena presa de pedra, por onde se derramaba un regato que viña facendo eses dunha tupida fraga de ribeira. Eran moitas as veces que me internara nos areais de Barra, e nunca vira tal cousa, ata un muíño había alí para completa-lo conxunto. Faltoume tempo para rexistrar cada recuncho, e sentín so por este descubrimento xa pagaba a pena cruza-la ría.

Seguín o regato ata que algúns metros máis alá atopei a súa converxencia co de Donón, e camiñei ó carón deste ata que xuntos chegamos ó mar. O sol dáballe as derradeiras lambetadas á praia de Barra, e non demorei máis tempo en coller o camiño que vai sorteando a costa, cara Punta Longueirón. Apertei o paso porque á cara leste da Costa da Vela xa non chegaba o calor do Lourenzo, e cando estaba a piques de baixar á antiga fábrica de salgado detívenme fronte a unha sinal que marcaba en dirección oposta co lema “Roteiro”.

Nunca virá tal, así que, por segunda vez na tarde, decidín mudar o trazado ó que adoito coller a miúdo. Subindo entre eucaliptos comecei a pensar nos diferentes xeitos de camiñar, só ou en compañía de outros, e volvín a darlle voltas ó tema dos Eivadiños, no sentido que tiña continuar con algo no que, a maioría das veces, semella que é un proxecto particular, e polo tanto no meu fracaso en tentar de convertelo en algo colectivo. Facía tempo que non camiñaba só, e o certo é que estaba a gustar da experiencia...

Nestas maquinacións estaba cando din coa pista que rodea a Costa da Vela, por onde no verán circulan moreas de coches, algo que non sucedería si houbera vontade política de integrala, como estivo proxectado, no Parque Natural das Illas Atlánticas. Ata un día como hoxe había vehículos aparcados ó carón do Facho de Punta Subrido. Eran só tres, pero dáme igual tres que trescentos.
Din en facer un alto no camiño, e aproveitar as derradeiras luces do día, as máis intensas antes de que, entre fusco e lusco, chegaran paseniño as tebras, para fotografar sen presas o senlleiro facho. Penso que fun quen de atrapar algunhas postais fermosas deste recuncho, dende onde se teñen algunhas das mellores panorámicas da enseada de Barra, e de un bo anaco da ría de Vigo.

Tiven que baixar a lume de carozo cara a praia de Melide, a máis setentrional da península, porque o sol xa estaba a deitarse tralas illas Cíes. Sentín unha certa paz cruzando o areal en soidade, en silencio, coas ondas lambéndome os pes, e sentín o efémero da miña presencia nesta terra, das miñas pegadas, das miñas palabras, dos meus afectos. Ser consciente de que todo ten un principio e un final, e aceptalo.

É certo que xunto ese momento, na transición entre o día e a noite, é o máis proclive a melancolía, pero eu estaba máis preocupado con chegar a Punta Robaleira con algo de luz para botarlle catro disparos o facho vermello. Nin catro nin un, porque cando cheguei canda el Lourenzo xa se afundira definitivamente trala illas. Empezaba a arrefriar, e na miña mochila non levaba demasiado abrigo, así que apertei o paso e, so por cumprir co ritual de acercarme ata o facho de Punta Vixía, que garda o Cabo Home (aínda hai quen, erroneamente, chama así a tódala Costa da Vela).

Apertei aínda máis o paso, camiñando pola pista de terra pola que sentía na caluga o alento das tebras. Cruceime con dúas parellas en coche que, de seguro, agardaban este momento para evitar as miradas curiosas e dar renda solta os seus instintos, e os meus xa pedían algo sólido que tranquilizara o ruxido do meu bandullo. Botei ata unha carreiriña de can, entrei en calor, suei un chisco, e cando me decatei xa tiña fronte a min o Monte do Facho, coas casas de Donón baixo a súa aba.

Que visión fermosa, pensei, da que é imposible cansarse, e fantasiei co que sentiría un camiñante vido de afastadas terras se dera, de repente, con este lugar máxico. Sentinme ben, mellor, despois de tres horas movendo as pernas e o corazón, e só por un momento fraqueei, e desexei ter algún Eivadiño ó meu carón para tomar un grolo na taberna máis preta.