E60 Trilho do Molhaparvos (Paredes de Coura)

Sábado, 8 de decembro de 2007

Outra vez teño que insistir no tema, porque hai xente teimuda que quere mudar as miñas costumes, as miñas tradicións e as miñas propias teimas. Gústame ir ós concertos pola noite, e alargala tomando unhas birras cos colegas, mantendo a punto o síndrome de Peter Pan que arrastro nos últimos anos, xa sei que non teño idade para andar pola rúa coma un can a esas horas, pero non creo que sexa máis saudable quedar na casa mirando a televisión.

É a primeira razón pola que decidín facer miña a fórmula que Zalo foi quen de mostrarme, fai máis dun ano nos escenarios onde morreron os combatentes da Travanca: a de non madrugar no día do señor, ou na festividade que toque, como hoxe (a Inmaculada Concepción, que vaia nome que ten), que apuro o sono ata media hora antes do mediodía.

A segunda é que o punto de reunión o teño a cinco minutos da casa, e sería ben parvo cambialo, porque, ademais, é a saída da cidade cara ó país veciño, que é onde transcorren a maioría destas crónicas.

A terceira razón é dobre, e ben derivada das anteriores: en Portugal pódese xantar máis cedo que na Galiza, co que gaño unha hora de luz, tan importante nestes días de outono, tan minguados, e o importe da conta é bastante inferior, cousa importante nestes tempos nos que a miña economía non está (nunca estivo demasiado) para moitas festas.

Son tres ou catro razóns de peso para que faga oídos xordos a aqueles que queren descubrir outra vez a pólvora, pero aínda teño outra máis: non sei se teño o lombo para máis paos, ou as pernas para máis pedras, e non sei se quero comprobalo, por medo a que me pase o de Castro Leboreiro, pero xa non me peta meterme máis de cinco horas polo monte, e tampouco teño ganas de ir a lume de carozo, como si me fosen dar un premio por chegar antes.

Destes e outros asuntos falei este sábado co Zalo e Salo (encánteme como soan os dous nomes xuntos), cando fun xantar ó Stop, onde o meu amigo deume tódolos ingredientes para esta receita coa que sigo lambendo as miñas feridas. E falei coma si tivese algún interese, sabendo que só o ten para min, mentres os meus amigos compartían comigo unha ola chea de arroz tamboril (porque hai tradicións que tamén mudan), e intentaban quitarlle ferro ós comentarios que intentan desanimarme destas saídas montañeiras.

Animar tamén nos animou un vinho alentejano medianamente encorpado, de cor granada, proba maza e harmoniosa denotado fruto maduro, proveniente das castas Trançadeira, Castelâo e Aragonés que ten a denominación de Terras d’el Rei, a quen convén botarlle a culpa de que a miña lingua remexa no saco do rancor que sempre levo mal pechado.

O carallo é que quedei ceibado do meu peso, e falta que me fixo, porque tiña o bandullo cheo cas delicias da comida minhota, e a suma quizais foxe demasiado para aventurarme por eses camiños do Coura que tiñamos que recoñecer. Ademais as nubes tamén tiñan o bandullo cheo, e ameazaban con romper augas dun momento a outro, así que cumpría pórse en marcha canto antes, e deixar a conversa para outro momento.

Así chegamos ó lugar de Outeiro, na freguesía de Porreiras, onde a néboa cubre case por completo os montes veciños, baixo a bendición da capela da Nosa Senhora do Pilar, onde unha indicación magnificamente labrada en madeira sinala o comezo do Trilho do Pastor, o derradeiro que me queda por recoñecer no Territorio con Alma.

Agradezo dúas cousas: que Zalo se faga cargo do mapa e, polo tanto, se postule como guía do noso grupo, e que Salo se ofreza como fotografa do evento, para que o meu repouso sexa completo e, ademais, documentado.

Poñémonos pois en marcha, seguindo as primeiras marcas a carón dun feixe de muíños reconstruídos, polo firme asfaltado que da as costas ó pequeno núcleo rural, aínda que cando levamos un bo treito camiñando escomenzamos a mosquearnos, porque en ningún momento atopamos o desvío para internarnos na fraga, tal e como indica a nosa guía. Para facelo máis bonito comeza a poallar, si, xa sabedes, esa chuvia miúda que non merece quitar o chuvasqueiro da mochila e que, moi acertadamente neste caso, algúns chaman molhaparvos.

É ninguén merece mellor o alcume que eu, que levo ás costas unha boa provisión de roupa hidrófuga, con gore tex e tinsulate, e que non poño pensando que xa escampará, e si, escampa pero a ratos, e non, é miúda pero molla.

En fin, que entre a auga, a néboa e o piche, levamos un bo treito andando como almas en pena, por unha estrada que non sabemos a onde nos leva, así que decidimos regresar ante a inexistencia de sinais.

Unha vez no punto de inicio, e despois de mirar o mapa do dereito e do revés, o Zalo pregúntalle a un paisano, armado de sacho e paraugas, por un dos topónimos que máis preto temos nas curvas debuxadas no folleto: as Bouças de Porto Rabel.

Aínda que perdemos un tempo precioso, non desanimamos, sobretodo cando baixamos por un estreito carreiro, entre os muros de pedra centenaria que pechan as leiras, que nos fai esquecer os moitos metros de firme asfaltado que lévamos nós pegados ás botas.

Un par de vacas curiosas (e pode que barrosâs) recíbennos cando chegamos a un pequeno regato, dende un peche de madeira, porque aquí non chegou a moda dos somieres, cruzamos regato e peche, despois de pedir o oportuno permiso ás donas rumiantes, aínda que non saibamos moi ben se estamos ou non no bo camiño (é empezamos a temer que non).

Esto último queda confirmado cando, despois de atravesar as veigas, e atravesar outro peche de xestas, chegamos ás primeiras marcas, que non son as do Trilho do Pastor, senón as do Trilho dos Quatro Abades, que Zalo ten pensado engarzar para os seus seareiros do Clube de Camiñantes ou de Congostra, onde exerce a súa vocación de Caudillo.

Salomé segue documentando graficamente a nosa andaina, é xa teño curiosidade por ver o resultado de tanto disparo, Zalo segue dándolle voltas ó mapa do percurso, sen entender moi ben como atopar a boa dirección, as vacas seguen pastando como se nós non pasaramos por alí, i eu sigo sorrindo, baixo a fina cortina do molhaparvos, porque coma parvo que son, son feliz con dar unha voltiña polo monte cos meus amigos, aínda que non sexa pola ruta que tiñamos prevista.

Aquí dirixo o anaco de camiño que nos leva outra vez ó punto de partida, camiñando por unha levada da que saen un feixe de atoles, saltando muros inestables, atravesando más veigas e ata un pequeno curso de auga, o Regueiro de Cruces, ata que atopamos outra vez ó paisano que, pastoreando ás súas ovellas, controlounos en todo momento o éstrano círculo que describimos en torno ás bouças.

Outra vez preguntámoslle ó paisano pola dirección axeitada, para achegarnos cara Chá dos Cubos, onde o sendeiro fai o punto de unión dun oito (botándolle imaxinación, claro).
O home ten claro onde está o noso obxectivo, pero non entende moi ben para que carallo queremos subir ó monte con esta néboa, e de seguro que cando seguimos a nosa andaina dirá para si, como nos tebeos de Asterix: Están malucos estes romanos...

Polo mesmo camiño empedrado que leva ó pobo, e dándolle as costas, seguimos teimudos, a internarnos na fraga e na néboa, e non tardamos moito en cruzar outra vez o curso fluvial das Cruces, e tamén o Regueiro do Lamariço, que atravesamos por senlleiras pontes.

O certo é que o bosque non ten moito aquel, piñeiros queimado e eucaliptos medrando entre a cinza, toxos e xestas, pero empezamos a atopar as marcas dos sendeiros, e por primeira vez na tarde pensamos en poder consegui-lo noso obxectivo. Aínda que cada quen ten o seu propio obxectivo, como dixen ó principio, para Zalo é unha misión de recoñecemento, para Salo é un safari fotográfico, e para min é outra palla mental da que alguén, atendendo máis a miña cabeza que o meu corpo, deu en chamar Eivadiños.

Ser como fora chegamos a algo que podería ser ou non ser a Chá dos Cubos, onde perdemos novamente o rastro. Segue a chover miudiño, como na cantiga, a néboa espésase, e os sorrisos contáxianse. O noso guía decide coller un camiño, dos catro que nos ofrece un cruce que, de seguro, nos levará ó punto de partida, e lévanos, polo que se ve que é un home que cumpre o que promete: ó cabo dun rato estamos no mesmo sitio onde perdemos os sinais, no mesmo camiño empedrado que tomamos grazas á indicación do fregués.

Rendémonos, e volvemos ó lugar do Outeiro, mollados, polo menos eu, coma parvos, despois de sementar verbas e pegadas ó chou por estas terras do Coura, e aproveitamos para visitar a Eira Comunitaria de Porreiras, onde se alzan unha ducia de espigueiros. O millo enche o ventre destas mostras do patrimonio etnográfico do Alto Minho, constatando que a vida continua, aínda que minguada, nestes pobos, e tamén continua para nós, polo que decidimos volver ó día seguinte para intentado de novo. Porque hai xente, coma nós, a quen non lle desaniman os elementos, sexan da clase que sexan.